Maakt de klimaatcrisis je bang voor de toekomst van je (klein)kinderen? Wil je dolgraag de ecologische voetafdruk van je gezin verkleinen, maar weet je niet waar te beginnen? Hoe maak je van klimaat een gespreksonderwerp aan de keukentafel? Pieter Boussemaere, auteur en docent klimaat- en wereldgeschiedenis, klaart de zaken op met zijn lijst ‘Tien klimaatacties die werken’. Waar wacht je nog op? Vink de tien acties zo snel mogelijk af en maak zo een verschil in de strijd tegen klimaatopwarming.
De complexe klimaatproblematiek reduceren tot de absolute essentie? Dat kan Pieter Boussemaere: ‘In principe hebben we te maken met een energieprobleem: ongeveer 71 procent van de broeikasgassen zijn gerelateerd aan de verbranding van fossiele brandstoffen, die op hun beurt voornamelijk gebruikt worden voor de opwekking van energie.’
Maar hoe elimineren we die fossiele brandstoffen zo snel mogelijk? ‘Mensen beseffen vaak niet dat alle oplossingen hiervoor bekend zijn: we moeten zo snel mogelijk alles elektrificeren, en die elektriciteit opwekken met groene energie.’
Maar energie is niet het enige probleem: ook ontbossing en de methaanuitstoot van onder andere runderen staan centraal in de klimaatkwestie.
LEES OOK > Klimaat en luchtvervuiling: laat de kindnorm dé norm zijn
Wapen jezelf met correcte informatie
Welke acties onderneem je best als individu of gezin om maximale impact te hebben? Die vraag lost Pieter op in zijn boek “Tien klimaatacties die werken”.
‘Ik stelde de lijst met klimaatacties initieel voor mezelf op, omdat er heel wat verwarring bestond over welke acties al dan niet een verschil maken voor het klimaat. Kraantjeswater in plaats van flessenwater drinken is bijvoorbeeld een nuttig en zinvol initiatief, maar zal weinig bijdragen aan de CO2-uitstootvermindering.’
‘Velen onderschatten hoe belangrijk het is om aan de keukentafel het gesprek over klimaat aan te gaan’
Pieter hamert eerst en vooral op het belang van jezelf informeren. Zoek gericht naar wetenschappelijk gefundeerde informatie. Even tijd? Start je lectuur nu op 10klimaatacties.be onder stap één. Met die informatie kun je vervolgens je omgeving beïnvloeden.
Pieter benadrukt het cruciale belang van die tweede stap: ‘Velen onderschatten hoe belangrijk het is om aan de keukentafel het gesprek over klimaat aan te gaan.’
Wees ook niet bang om je kinderen te betrekken in dat gesprek, maar onderschat hun kennis ook niet. Programma’s zoals Karrewiet doen een uitstekende job qua berichtgeving over de klimaatcrisis.
‘Ik sta ervan versteld hoe goed mijn achtjarige dochter het klimaatprobleem kan uitleggen. Ze lijkt de basiselementen van de situatie beter te begrijpen dan de meeste volwassenen.’
Het gesprek aan de keukentafel overleefd? Dan ben je er klaar voor om ook buitenshuis het verschil te maken. De opties zijn eindeloos: stem op de juiste politici, neem deel aan manifestaties, steun de Fossielvrij-beweging, woon lokale energie-avonden bij, …
Tegen de stroom in met groene elektriciteit
Een van de makkelijkste klimaatacties is de juiste elektriciteit kiezen. Greenpeace ontwikkelde een ranking die je vertelt hoe groen je stroomleverancier écht is. De ranking berekent in hoeverre de leverancier groene elektriciteit voorziet én of die investeert in fossiele brandstoffen of groene alternatieven.
De overstap naar een groene stroomleverancier is bovendien volledig gratis en kan je zelfs winst opleveren.
Daarnaast is het cruciaal om verstandig om te springen met je elektriciteitsverbruik. Kleine veranderingen kunnen hier een grote invloed hebben op je CO2-uitstoot, maar ook op je portefeuille.
‘Voor een doorsnee Belgisch gezin is het merendeel van de acties perfect haalbaar’
Kies overal voor LED-verlichting, want na slechts 1,5 jaar heb je die kosten al terugverdiend en spaar je geld uit. Als dat geen win-winsituatie is!
Ook warm water heeft een serieuze impact op je energieverbruik. Een goed geïsoleerde woning is een must, maar ook snelle, goedkope veranderingen zoals radiatorfolie, isolerende glasfolie en tochtstrips kunnen de warmte in je huis beter vasthouden.
Kies naast isolatie ook bewust voor een koolstofarme verwarmingsbron als dit mogelijk is. En voor de ouders die zich doodergeren aan de ellenlange douches van hun kinderen: een douchespaarkop bespaart je al snel 40 procent warm water.
LEES OOK > Energielabel A voor elke woning tegen 2050
Vlieg verstandig
Transport is een onmisbare schakel in de vermindering van CO2-uitstoot. Iedereen kent het liedje intussen: laat de auto zoveel mogelijk staan en geef de voorkeur aan de fiets of het openbaar vervoer. Onderzoek vervolgens jouw mogelijkheden om te investeren in elektrische alternatieven zoals de elektrische wagen, fiets of step.
Maar ook vliegtuigen hebben een enorm grote CO2-uitstoot. Pieter raadt daarom aan om ‘verstandig’ te vliegen: je vliegreizen beperken, de luchtvaartmaatschappij met de kleinste voetafdruk zoeken en desnoods je CO2-uitstoot compenseren.
LEES OOK > Milieuvriendelijk reizen, hoe doe je dat? 9 tips
De laatste klimaatactie focust op voeding, want ook daar kun je een verschil maken. Rund- en lamsvlees vermijden zal de grootste impact hebben op de CO2-uitstoot. Ook een vermindering in consumptie van varkensvlees en zuivelproducten zal je voetafdruk wat kleiner maken.
Help, hoe praat ik met mijn kind over het klimaat?
Maak eerst je huiswerk: informeer jezelf genoeg zodat je je comfortabel voelt om over het klimaat te praten.
Focus vooral op de oplossingen die voorhanden zijn, doe niet aan doemdenken.
Nood aan extra informatie of visuele ondersteuning? Surf naar www.climatechallenge.be, waar je heel wat toegankelijke video’s vindt die de klimaatproblematiek uitleggen.
Dit artikel verscheen in september 2020 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 14/10/2020, laatste update op: 02/02/2024