Op een feestje een tijdje geleden hoorde ik een jonge papa zeggen tegen een koppel dat een kindje verwachtte: ‘Geniet nog even van het leven zonder baby, want straks verandert alles. Echt alles!’ Hij had de veranderingen duidelijk onderschat. En hij is niet alleen, integendeel. Marie De Cannière – zelf mama van vijf, waaronder twee tweelingen – helpt jonge mama’s een nieuw evenwicht te vinden na de komst van een baby.
De komst van een kindje is voor de meeste ouders een blijde gebeurtenis waar ze hard naar uitgekeken hebben. Toch heeft de nieuwe situatie ook lastige kanten die kunnen doorwegen.
‘Om je goed te kunnen voelen in de nieuwe rol en om elkaar niet kwijt te raken als koppel is afstemmen en nog eens afstemmen de boodschap’, zegt Marie De Cannière. ‘Ga er niet vanuit dat alles wel vanzelf in een voor beiden goeie plooi valt omdat je elkaar graag ziet. Je moet er actief werk van maken.’
Nieuw evenwicht zoeken
De mama’s die bij Marie De Cannière aankloppen, hebben geen post-partumdepressie en zitten niet in een problematische situatie. Ze maken mee wat iedere jonge ouder in mindere of meerder mate meemaakt en voelen zich daarover onzeker en ongelukkig. Ze zoeken hulp om hun evenwicht terug te vinden.
Ook van jonge papa’s vergt een baby de nodige aanpassingen, maar Marie spreekt vanuit mama’s omdat ze via haar job met hen te maken heeft. ‘Mama’s hebben door de zwangerschap en de bevalling een andere verbondenheid met het kindje, en zij zijn in de periode na de geboorte in zwangerschapsverlof en dus het meest bij de baby.’
‘Daardoor kunnen zij meer dan de papa het gevoel hebben dat ze hun hele leven kwijt zijn en dat hun wereld beperkt is tot luiers verversen, borstvoeding geven en met de baby rondlopen als die huilt. Maar ook voor papa’s is de impact groot, en ook zij moeten hun weg zoeken in hun nieuwe rol en identiteit en die van hun vrouw of vriendin.’
LEES OOK > 5 podcasts voor prille ouders
Help, ik ben niet supergelukkig
‘Veel mama’s denken dat het abnormaal is wat ze voelen. Nu die lieve schat geboren is zouden ze toch supergelukkig moeten zijn. Maar ze zijn moe, voelen zich overspoeld door de zorg voor dat afhankelijke mensje, krijgen het huis niet meer op orde, missen de momenten als koppel, het zorgeloos afspreken met vrienden enzovoort. En ze voelen zich daar soms ook nog schuldig over.’
Bij Marie vinden jonge ouders een klankbord om die frustraties uit te spreken, iets wat ze vaak niet durven tegen anderen of tegen hun partner. ‘Bij al die anderen gaat het vanzelf, alleen ik slaag er niet in, denken ze. Ik druk hen op het hart dat ze echt niet alleen zijn. Dat te horen krijgen haalt al wat druk van de schouders. De druk van niet te beantwoorden aan de verwachtingen, van anderen én van jezelf. ‘
Rouwproces
‘Mama en papa worden is naast een heuglijke gebeurtenis ook een soort rouwproces. Je had een leven en relatie met de man of vrouw die je liefhebt, deed dingen met zijn tweetjes en alleen, kon plannen maken op basis van de eigen agenda en wensen en die van de partner.’
‘En nu eist het kindje op elk moment je aandacht op. Dag in dag uit en ook vaak ’s nachts. En dat terwijl je de volgende dag evengoed moet gaan werken. Of thuis bent, met nog maar eens een dagindeling die helemaal rond de baby draait.’
‘Het voelt vaak ook als verlies van identiteit. Een mama die bijvoorbeeld liever niet te veel op voorhand plande en graag ruimte liet om in te gaan op wat zich aandiende, ondervond dat dat niet meer kon met een baby en ervoer dat als een verlies van wie ze was en eigenlijk ook wel graag wilde zijn.’
Hij helpt niet genoeg
‘Ik kan er als coach niet voor zorgen dat de baby doorslaapt of de zorg voor de baby wegnemen’, zegt Marie, ‘maar ik kan wel helpen om duidelijk te krijgen wat de behoefte van de mama is. En van daaruit mee zoeken naar wat kan helpen om zich beter te voelen.’
‘Misschien zegt een mama: “mijn man helpt me niet genoeg” omdat ze zich overvraagd voelt, en blijkt bij wat doorvragen dat ze het eigenlijk vooral mist om eens een avondje zonder baby met haar vriendinnen te kunnen babbelen zoals vroeger. Als je dat eenmaal helder hebt, kan je naar oplossingen zoeken.’
‘Er wordt te vaak vanuit verwijten gecommuniceerd: “Ik zit met de zorg voor de baby en jij gaat door met je leven.” Of: “Het komt allemaal op mijn schouders terecht.” Terwijl de ander het gevoel heeft dat ook zijn leven niet meer is zoals voorheen en hij wel degelijk helpt maar het niet gezien wordt of niet goed bevonden.’
‘Afstemmen betekent dat je kan zeggen hoe het voor jou is én ook wil horen hoe de ander het ervaart. Het ernstig nemen hoe beiden het beleven en samen kijken hoe de verzuchtingen verholpen kunnen worden.’
LEES OOK > Praten met je partner: deze tips kunnen helpen
Hoe was je dag?
‘Om iets te kunnen veranderen moeten verwachtingen heel concreet gemaakt worden. Niet “ik wil dat je me meer helpt”, maar “het zou me helpen als je twee keer per week de was doet”.’
‘Vaak kom je al een eind ver met kleine dingen. Een avondje samen weg terwijl iemand babysit op het kleintje kan heel verfrissend zijn voor de relatie. Doen, zou ik zeggen, als je dat kan en wil.’
‘Maar zelfs als dat – bijvoorbeeld door borstvoeding – geen optie is, kan je er wel een gewoonte van maken om bij thuiskomst na het werk aan elkaar te vragen: “Hoe is het met jou?”, “Hoe was je dag?”. Dat vergt geen tijd en geen extra organisatie, maar het maakt wel een groot verschil.’
LEES OOK > Relatie na de baby: niet altijd simpel
‘Begin er al mee tijdens de zwangerschap. Hoe wil je bevallen? En misschien ben je er wel bang voor? Deel met elkaar hoe je de aanloop naar de bevalling beleeft. Iedere vrouw wil dat haar partner haar steunt voor en tijdens de bevalling, maar wat betekent dat?’
‘Wil je dat hij de hele tijd aan je zijde blijft? Of net niet en wat heb je dan nodig? Ga er niet vanuit dat de ander dat allemaal uit zichzelf weet.’
Een baby laat zich niet plannen
‘Veel “klachten” van jonge mama’s die bij mij komen hebben te maken met de behoefte aan controle en het feit dat dat met een baby niet meer lukt. Een baby laat zich niet plannen, die doorkruist alles.’
‘Je huis was altijd op orde, je kookte elke dag vers, zette je honderd procent in op je werk enzovoort. Als je die lat even hoog legt met een baby, ben je gedoemd tot falen.’
‘Vrede kunnen hebben met goed genoeg is dan een eerste werkpunt. En misschien kan je ook hulp inschakelen/toelaten om het voor jou wat lichter te maken. Soms komt het erop aan om een onevenwicht in de huishoudelijke taakverdeling dat zich installeerde toen de mama nog thuis was, te herbekijken.’
‘Uit onderzoek blijkt dat koppels die (nog) geen kinderen hebben een gemiddelde verdeling van 60 (vrouwen) / 40 (mannen) hebben, wat na de geboorte van een kind evolueert naar 70/30. Ook als de mama weer gaat werken.’
‘Jonge ouders moeten daar bewust bij stilstaan. Verdeel de taken en laat dan ook toe dat de ander het misschien niet doet op de manier waarop jij vindt dat het moet.’
Ik ben mijn partner kwijt
‘Jonge ouders, vooral papa’s, klagen er na de komst van een baby weleens over dat ze hun partner kwijt zijn. Alsof ze alleen nog ouders zijn. Neem bijvoorbeeld lichamelijke intimiteit. Vrijen is een verbindende factor, maar door de omstandigheden is er minder ruimte voor.’
‘Hoe geradbraakt je soms ook bent, het is belangrijk om elkaar tussendoor af en toe een knuffel te geven, en manieren te zoeken om we-time in te lassen. Als baby een dutje doet, is het verleidelijk om snel het huishouden bij te werken, maar ga ook eens samen met een kopje thee in de zetel zitten. Het is minstens even belangrijk.’
LEES OOK > Valentijn na kinderen: ‘Waar is onze relatie gebleven?’
De realiteit is geen perfect plaatje
‘Beschouw struikelblokken niet als falen. De realiteit is niet het perfecte plaatje dat de samenleving ons voorhoudt. De indruk wordt gewekt dat alles mogelijk is als je maar goed genoeg je best doet. Dat klopt niet, zeker niet waar het gaat om kinderen grootbrengen. Als je een baby hebt die erg veel huilt, of minder energie hebt, is dat geen mislukking.’
‘Laat ook het idee varen dat het anderen allemaal wel veel beter lukt. Veel kans dat zij hun eigen katten te geselen hebben en wellicht denken zij op hun beurt dat het anderen beter afgaat.’
‘Bij de een is de overgang naar een eerste kindje een aardverschuiving, anderen brengen het er met eentje nog vlot vanaf, en krijgen het bij een derde ineens niet meer rond. Pieker daar niet over, het is wat het is en het is normaal. Gebruik je energie om oplossingen te zoeken.’
Visie op opvoeding
‘Denk niet dat de liefde alle lastige dingen oplost, dat is onrealistisch. Zonder kinderen kwam een koppel bij verschillende wensen misschien wel makkelijk tot een compromis. De een wil graag naar Spanje, de ander naar Kroatië? Dan gaan we dit jaar naar het ene land en volgende keer naar het andere. Jij bent een sporter en zij houdt van muziek? Geen probleem, daar geef je elkaar de ruimte voor.’
‘Maar met een kind kan je het niet op die manier regelen. Je zit op een gezamenlijk terrein waar je emotioneel erg op betrokken bent. In wat je je kind wil meegeven, doe je niet zomaar toegevingen. En de visie op opvoeden kan heel anders zijn, gekleurd door de eigen opvoeding en voorgeschiedenis.’
‘Laat je een baby huilen of pak je hem meteen op? Slaapt hij in jullie kamer of op een eigen kamer? Is zelfgemaakte verse voeding een prioriteit of mag het uit een potje komen? Mama of papa worden is een uitdaging op zich, samen ouders zijn ook.’
Meer over Marie De Cannière vind je op haar website.
Even met twee
‘Sinds er kinderen zijn, blijft er nog maar weinig tijd over voor elkaar.’ Herkenbaar? Je bent niet alleen! Daarom willen we jullie als koppel een hart onder de riem steken. Door aandacht te hebben voor de vele kleine momentjes.
In ons dossier Even met twee op Goedgezind.be vind je heel wat artikels met relatietips van experten en herkenbare verhalen van koppels. Neem zeker een kijkje!
Dit artikel verscheen in februari 2020 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook op Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 30/03/2020, laatste update op: 06/01/2023