Voor het tweede jaar op rij daagt de ‘Ik ben meer dan mijn kassaticket’-award – een initiatief van Rikolto (vroeger Vredeseilanden), Femma, Test Aankoop, Fairtrade Belgium, Gezond Leven en de Gezinsbond – supermarkten uit om duurzaam shoppen te promoten. De focus ligt op gezonde en duurzame voeding voor kinderen en jongeren. Lies De Smet (35), mama van vier jonge kinderen, kan het initiatief alleen maar toejuichen. ‘De eerste stappen zijn gezet, maar supermarkten kunnen gerust een extra duwtje gebruiken om het duurzaamheidsverhaal nog uit te breiden.’
Duurzame voeding
‘Het heeft een tijdje geduurd, maar sinds ongeveer een jaar ben ik me beginnen te verdiepen in duurzame keuzes in de supermarkt’, vertelt Lies De Smet. Dat had verschillende redenen: Lies kreeg de diagnose van chronische leukemie en de hoeveelheden eten die in haar gezin wekelijks in de vuilnisbak verdwenen, waren niet te overzien.
‘Ik geef het niet graag toe, maar boodschappen werden hier niet echt bewust gedaan’, vertelt ze. ‘Het lukte me gewoon niet: een eigen zaak runnen, ziek worden, een gezin met vier kinderen onderhouden en duurzame keuzes maken.
Tot ik inzag dat ik de lat voor mezelf veel te hoog legde: om duurzamer te winkelen, hoef je niet én lokaal én gezond én onbewerkt én verpakkingsvrij te kopen. Alle kleine beetjes die afwijken van vroegere ongezonde gewoontes zijn een stap in de juiste richting.’
In de koelkast
‘Op een gegeven moment vroeg ik me af wat in onze koelkast te vinden was en wat daarvan op ons bord terechtkwam. Ik wou bewuster boodschappen doen, gezonder eten en vooral minder eten weggooien.
Daarom zijn we overgeschakeld op maaltijdboxen, maar ook daarbuiten heb ik meer vragen over mijn boodschappenlijstje. Ik volg een cursus over duurzaam leven als familie, en daar hoort eten natuurlijk ook bij’
Tegenwoordig komen bij Lies heel wat meer groenten op tafel en ze probeert vlees te beperken tot het weekend. ‘Vooral voor mezelf was dat laatste een moeilijke omschakeling – ik ben een grote vleeseter. Maar de impact op onze planeet is gewoon te groot en door ziek te worden, wilde ik meer inzicht in wat ik in mijn mond stak. Vlees is nu eenmaal niet de gezondste keuze.’
Ondertussen zijn ook haar kinderen Axelle (7), Baptiste (5), Celeste (3) en Estelle (2) mee in het verhaal. ‘Vooral de oudste is heel geïnteresseerd in alles wat met eten en koken te maken heeft. Als we samen aan de slag gaan in de keuken, is het enthousiasme later aan tafel sowieso groter, ook bij de andere kinderen.
Mijn man en ik wijzen hen af en toe op waarom we bepaalde keuzes maken in de keuken – met voorbeelden uit hun eigen leefwereld weliswaar. Ze weten bijvoorbeeld dat we niet kunnen overleven op suiker alleen, beseffen waarom de wekelijkse veggiedag op school er is…
Maar we houden het toegankelijk en overdrijven niet met gezonde raad. Die tactiek lijkt te werken: als ze nu thuiskomen na school en een vieruurtje willen, dan grijpen ze veel vaker naar fruit dan vroeger. Dat doet me plezier.’
LEES OOK > Duurzame voeding met kinderen erbij: hoe doe je dat?
Duurzamer kassaticket
‘Ik ben fan van initiatieven als ‘Ik ben meer dan mijn kassaticket”, gaat Lies verder. ‘Supermarkten hebben al aandacht voor duurzaamheid, maar de award kan een extra duwtje zijn om het thema nog meer op de agenda te zetten.
Er zijn nog heel wat mogelijkheden: gezonde, duurzame voeding in grotere verpakkingen verkopen, bijvoorbeeld, zodat we als groot gezin niet gebonden zijn aan kleine hoeveelheden met veel verpakking.
Of alternatieven toegankelijker maken, ook financieel: als een duurzaam alternatief voor bepaalde voedingsmiddelen er gewoon niet is, of als het prijsverschil te groot is, is het logisch dat consumenten naar de “ongezonde” variant grijpen. Ook de duurzame alternatieven meer in het zicht zetten is een goed idee – nu zitten die vaak nog in een vergeethoekje.
Misschien kunnen die het snoep aan de kassa vervangen? Dat zou niet alleen voor een gezondere winkelkar, maar ook voor minder driftbuien zorgen. (lacht) Alle beetjes helpen in de weg naar een duurzamer kassaticket.’
LEES OOK > Wat als je peuter een driftbui heeft?
De Pottenlikkers
Ik ben meer dan mijn kassaticket legt dit jaar de focus op gezonde voeding voor kinderen. Welke supermarkt zet zijn beste beentje voor om gezond eten ook voor de kleinsten aantrekkelijk te maken? Uit alle inzendingen selecteerde de expertenjury twee initiatieven.
De uiteindelijke winnaar is nu bekend: ‘De Pottenlikkers‘ van Colruyt, in samenwerking met Studio 100. Zij willen kinderen op een speelse en toegankelijke manier laten experimenteren in de keuken met groenten en fruit. Het bijbehorende televisieprogramma en het receptenboek zijn specifiek gericht op jonge koks en hun ouders, en willen kinderen de ambassadeurs van gezonde voeding maken.
Foto’s: Lies De Smet (@liesellove.be)
Dit artikel verscheen in januari 2021 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 19/02/2021, laatste update op: 20/06/2023