Raven (15), Thorsten (13) en Stern (11). Drie bijzondere broers met hun eigen uitdagingen. Drie keer een andere school, drie verschillende agenda’s, driedubbele gesprekstof gegarandeerd. Wij mogen er bij zijn wanneer ze samen met mama Annelies en papa Lieven een boekje opendoen over opstaan, klasgenoten en klachten over leerkrachten.
Te moe en te vroeg
Hoeveel zin hebben jullie ‘s ochtends om aan een schooldag te beginnen? Klinkt het hier van ‘Yes!’ of eerder ‘OMG, niet weer naar school!’?
Thorsten (13): ‘Eerder het laatste. De dag begint gewoon te vroeg, ik ben nog moe als ik moet opstaan. Tegen tien voor acht krijg ik er stilaan wel zin in, want school zelf valt eigenlijk heel goed mee. Het is vooral het opstaan dat ik vreselijk vind. Zo vermoeiend…’
Stern (11): ‘Vroeg opstaan voelt als de hel. Ik zet mijn wekker om halfzeven, dan raak ik er tegen zeven uur wel uit. Of toch om tien over zeven.’
Raven (15): ‘Soms ga ik graag naar school. Soms helemaal niet…’
En hoe zit het met de verstandhouding met de leerkrachten?
Mama Annelies: ‘Wanneer de kinderen klagen over leerkrachten, zullen Lieven en ik in de eerste plaats zeggen dat ze moeten luisteren en hun best doen. Maar als we het gevoel hebben dat de jongens onrechtvaardig behandeld worden, reageren we wel. Zo kreeg Thorsten vorig jaar op elk rapport de opmerking: ‘Je bent te druk’, terwijl de leerkrachten weten dat hij ADHD heeft. Daar had ik echt moeilijk mee.’
Papa Lieven: ‘Ik zal in het algemeen meer de leerkracht verdedigen dan Annelies, zij durft al eens denken dat iemand een pik heeft op één van de jongens. Ik ben zelf leerkracht en denk dat mensen in het onderwijs echt niet bezig zijn met zulke dingen.’
Mama Annelies: ‘Tja, da’s een trauma uit mijn jeugd, ik heb het zelf meegemaakt.’
Stern: ‘Mijn leerkracht is normaal, vind ik.’
Papa Lieven: ‘Ah, een normale leerkracht! Fijn!’ (gelach)
Thorsten: ‘Die van wiskunde is slim en ook een beetje grappig. En de leerkracht van computerwetenschappen houdt echt rekening met mij, hij duidt me vaak aan als ik een vinger opsteek. Wanneer ik een beetje druk doe, zegt hij rustig: ‘Hoe gaat het met jou, Thorsten?’ Hij maakt zich nooit boos. Maar voor de rest… sommige leerkrachten verwachten dat je bij elke oefening tussenstappen doet, terwijl je het beter meteen kan oplossen. Met al die tussenstappen maak je meer kans op fouten!’
Raven: ‘Ik kan er niet tegen als leerkrachten niet ingrijpen bij wilde kinderen. Zeg dan gewoon dat ze moeten stoppen.’
Thorsten: ‘Mijn leerkracht Frans heeft eens naar mij geroepen dat alle klasgenoten bang zijn van mij omdat ik ‘ongepaste grapjes’ maak. En dat niemand mij nog leuk vindt en dat ik gepest ga worden. Pffff… gewoon omdat ik luidop zei dat een bepaalde klasgenoot lijkt op een gek figuurtje uit ons boek.’
Mama Annelies: ‘Dat was inderdaad ongepast, Thorsten.’
Thorsten: ‘Komaan, dat was een grapje! Wie neemt dat nu serieus? Maar de meeste leerkrachten zijn wel leuk, en mijn vrienden ook. Zij zijn de mensen op wie ik mij focus. Want daarnaast zijn er ook wel kinderen die me af en toe pesten en duwen. Waarschijnlijk omdat ik zo druk ben. Maar ik negeer dat en stap gewoon weg.’
Mama Annelies: ‘Tiens, dat is nieuw…’
Papa Lieven: ‘Ja, normaal zoek jij het gedoe net altijd op!’ (gelach)
LEES OOK> Het is hier soms de ADHD’ers tegen de autisten
Spraakwaterval
Wordt hier veel gepraat over de dingen die gebeuren op school?
Papa Lieven: ‘Door Thorsten wel, hij is een spraakwaterval als hij thuiskomt. En anders zien we dat er iets gebeurd is door het bloed dat nog aan zijn handen kleeft. (gelach) Door hun autisme zullen Raven en Stern niet of toch niet snel iets vertellen over school.’
Mama Annelies: ‘Bij Raven kunnen we uit zijn gedrag opmaken dat er iets gebeurd is in de klas, en de school informeert ons ook als er iets scheelt. Hij gaat naar een school voor jongeren met autisme die normaal begaafd zijn. Zonder de tussenkomst van leerkrachten zouden we niet weten waarom hij gefrustreerd of boos rondloopt. Maar omdat zij ons op de hoogte houden, kunnen we het aankaarten bij Raven. Dan komt er uiteindelijk toch een gesprek op gang en kan zijn boosheid wegebben.’
Hoe zit het met de sfeer in jouw klas, Raven?
Raven: ‘Soms goed en soms niet.’
Mama Annelies: ‘Vertel eens, waar heb je last van?’
Raven: ‘Van een bepaalde leerling, die is te druk en niet leuk.’
Heb je vrienden in je klas?
Raven: ‘Ja, maar ik praat vooral op de speelplaats met hen.’
Wat vinden jullie het allerleukste aan school?
Stern: ‘De speeltijd en de vrienden. Maar soms zijn er wel eens een paar ruzietjes.’
Thorsten: ‘Haha, ‘een paar’ zegt hij!’
Stern: ‘Dat komt gewoon door één guy wiens naam ik niet ga noemen.’
Mama Annelies: ‘Stern is al eens het slachtoffer van die ruzies op de speelplaats…’
Papa Lieven: ‘Goh ja, slachtoffer… misschien veroorzaakt hij die ruzies zelf, al is het dan onbewust. Stern kan grof zijn zonder dat hij het beseft. Door zijn autisme heeft hij soms moeite om situaties in te schatten.’
Thorsten: ‘Ik heb al horen vertellen dat hij op school mensen tackelt en schopt.’
Stern: ‘Als zij mij tackelen, tackel ik gewoon terug.’
Lieven: ‘Maar die anderen doen het niet opzettelijk en jij wel. Je doet dat ook bij Raven als je boos wordt.’
Stern: ‘Maar zij doen het wel éérst!’
Papa Lieven: ‘Ah oké. Dus als jij later van iemand een factuur krijgt, ga je er één terugsturen of zo?’ (gelach)
Bang voor school
Annelies en Lieven, hoe zat het met jullie schoolcarrière? Blik je er met plezier op terug?
Mama Annelies: ‘Tot en met het vijfde leerjaar ging ik naar een klein schooltje in mijn buurt waar iedereen elkaar kende en waar ik heel gelukkig was. Vanaf het zesde trok ik naar een grotere school, en daar kon ik echt niet aarden. Een paar jaar geleden heb ik ontdekt dat ik autistisch ben, dus dat had er zeker mee te maken.’
‘Dat zesde leerjaar was een regelrechte verschrikking. De leerkracht kon me niet uitstaan, wat mij enorm bang maakte. Na een tijd was het zo erg dat ik op zondag al buikpijn kreeg omdat ik maandag weer naar school moest. Op den duur zat ik daardoor met spastische darmen.’
‘Ik deed ook heel vaak alsof ik ziek was om school te mogen skippen. Dan stak ik de koortsthermometer in de soep of de thee. Het was echt het rotste jaar uit heel mijn schoolcarrière. Ik voelde me hulpeloos, leefde in constante angst en durfde het niet aan mijn ouders te vertellen. Toen ik op een bepaald moment mijn breiwerk kwijt was, moest mijn mama mee naar school om dat tegen die juf te zeggen, zo bang was ik. Gelukkig ben ik in het middelbaar wel weer op mijn pootjes terechtgekomen.’
Op dat vlak leven je zonen wel in een betere tijd… er is nu veel meer aandacht voor kinderen met autisme.
Mama Annelies: ‘Klopt, er is nu veel meer kennis en begrip. Dat helpt zeker.’
En hoe verliep jouw schoolloopbaan, Lieven?
Papa Lieven: ‘Ik ben nooit graag naar school gegaan. De momenten uit die periode die ik het meest koester, spelen zich niet af op de schoolbanken. Mijn allermooiste dag was toen we op uitstap gingen naar de metaalfabriek Cockerill-Sambre en we daar het gesmolten ijzer te zien kregen. Zulke dingen zou ik nu ook heel graag tonen aan mijn leerlingen, maar het lukt niet om op uitstap te gaan én intussen aan het leerplan te voldoen. Er is gewoon geen tijd voor.’
Elke dag slimmer
En wat vind je van je job als leerkracht? Is het nog een beetje fijn om te doen?
Papa Lieven: Vanuit een egocentrisch perspectief bekeken: absoluut! Fysica is als een hobby voor mij, ik vind het ontzettend leuk. Door les te geven, krijg ik nieuwe inzichten en word ik elke dag nog wat slimmer. Sowieso vind ik het geweldig om jongeren iets mee te geven, en als er in een klas een paar enthousiaste leerlingen zitten die misschien geïnspireerd worden om later zelf ook fysica te studeren: dubbel zo tof!
Je hoort wel eens beweren dat het onderwijssysteem niet aangepast is aan de digitale tijd waarin we leven. Een leerkracht die vooraan in de klas informatie doorgeeft… het zou niet meer werken. Klopt dat volgens jou?
Papa Lieven: ‘Nee, eigenlijk niet. De wereld is heel erg veranderd maar lesgeven blijft lesgeven. Alle andere methodes falen.’
Dus ‘Pfff, ik zal het wel Googelen’ gaat niet op?
Papa Lieven: ‘Corona heeft aangetoond dat het inderdaad zo niet werkt. Vijf procent van de leerlingen kan dat aan, die zijn capabel om het zelf te studeren. De echt goeie leerlingen zouden het zelfs beter op die manier doen want in de klas zitten ze alleen maar tijd te verliezen. Maar de vijfennegentig procent anderen moeten echt wel aanwezig zijn in de klas.’
Ambetante leerkrachten
Is er veel veranderd in vergelijking met toen je zelf nog op de schoolbanken zat?
Papa Lieven: ‘Goh, niet echt…’
Mama Annelies: ‘Daar ben ik het absoluut niet mee eens. Als ik hoor wat jij soms naar je hoofd geslingerd krijgt, de mails die leerlingen sturen of de manier waarop ze praten tegen jou… Dat zouden wij vroeger toch niet gedaan hebben? Er is vandaag veel minder afstand tussen leerlingen en leerkrachten.’
Papa Lieven: ‘Mja, maar dat kan ook aan de school liggen. Wat wel veranderd is, is de manier waarop mensen naar leerkrachten kijken. Een beetje neerbuigend. ‘Pfff, een leerkracht, die zal het wel weer beter weten.’ Ik voel regelmatig een ondertoon van: ‘Je bent MAAR leerkracht.”
Bij de ouders van je leerlingen, bedoel je?
Papa Lieven: ‘Mensen in het algemeen zitten al graag eens op de kap van leerkrachten, een beetje lachen met de korte werkweken of de lange vakantie. Onlangs hoorde ik nog op een familiefeest: ‘Als we op de bank problemen hebben met klanten, zijn het áltijd leerkrachten!’ Alsof ik zo’n probleemzoeker of lastige mens ben…’
Hoe reageer je als je zonen iets zeggen over ‘die ambetante leerkracht’ van Frans…
Papa Lieven: ‘Dan moet ik dat tegenspreken, natuurlijk! (lacht)’
Thorsten: ‘Maar het zijn wel altijd die van Frans die ambetant doen!’
Papa Lieven: ‘Ook als ik geen leerkracht was, zou ik reageren op zulke uitspraken. Je moet als leerling maar je best doen en denken: ‘Volgend jaar ben ik ervan af!’’
Thorsten: ‘Pffff. Je klinkt echt als een leerkracht.’
Papa Lieven: ‘Merci voor het compliment!’ (gelach)
Foto’s: Kristof Ghyselinck
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 27/04/2023, laatste update op: 05/06/2023