Je laptop en gsm, de haardroger en de citruspers, de vaatwasser en de droogkast: het lijkt wel alsof ze ontworpen zijn om snel kapot te gaan. Repareren is vaak onbegonnen werk, en bovendien duurder dan gewoon een nieuw exemplaar aanschaffen. Zonde, toch? Daarom schaart de Gezinsbond zich achter de campagne van Repair & Share, die ijvert voor het recht op repareren.
Te ingewikkeld
Iedereen heeft recht op producten die lang meegaan en hersteld kunnen worden. Dat is het uitgangspunt van de campagne Recht op Repareren van Repair & Share vzw. Vroeger gingen spullen vaak een leven lang mee, maar vandaag gaan toestellen 20% vlugger kapot dan 20 jaar geleden. We gooien ze weg en kopen iets nieuws.
En zelfs al wil je dat liever niet, je kunt vaak niet anders. De toestellen bij ons thuis zitten zo ingewikkeld in elkaar dat we gewoon geen andere optie hebben dan ze te dumpen en te vervangen. We raken niet wijs uit de elektronica, de componenten zijn verlijmd, en vervangonderdelen zijn nergens te vinden.
Hersteller gezocht
Ook professionele herstellers kunnen je vaak niet verder helpen, omdat ze geen toegang hebben tot handleidingen en wisselstukken. Lukt het wel, dan is het vaak veel duurder dan iets nieuws kopen. Zulke hersteldiensten zijn trouwens steeds dunner gezaaid. Je vindt ze eigenlijk alleen voor grote electro.
‘Met heel wat kleinere toestellen kun je vandaag nergens terecht om ze te laten repareren’, vertelt Rosalie Heens van Repair&Share. ‘We hebben dringend meer professionele hersteldiensten, sociale tewerkstellingsprojecten en Repair Cafés nodig.’
LEES OOK > Laat je oude smartphones recycleren
Recht op repareren
En zo blijft de afvalberg groeien. Al die productie vreet ook energie en grondstoffen, en dat is slecht voor het klimaat. Spullen hebben de grootste impact op het milieu: meer dan eten, wonen en reizen.
Hoog tijd dus om repareren in ere te herstellen. ‘Repareren is goed voor het milieu, het gaat overconsumptie tegen en zorgt bovendien voor lokale jobs’, aldus Rosalie Heens.
De campagne Recht op Repareren wil de overheid, fabrikanten en winkeliers aanzetten tot actie rond drie speerpunten: de wettelijke garantie verlengen, handleidingen en wisselstukken beschikbaar stellen, en investeren in hersteldiensten.
Wettelijke garantie omhoog
Binnen de garantietermijn gaat doorgaans maar 3% van de producten stuk. Dat toont internationaal onderzoek aan. Als we de garantietermijn verlengen, dan zouden onze spullen langer meegaan. Want daar heeft de producent alle baat bij.
In België legt de wet een garantie van 2 jaar op. Daarmee volgen we het Europese minimum, maar onder meer Nederland, Zweden, Ierland en Engeland kiezen voor langere garantietermijnen, van soms zelfs 8 jaar. We mogen dus best wat ambitieuzer zijn.
Handleidingen en wisselstukken voor iedereen
Sinds 2021 moeten fabrikanten in heel Europa minstens 7 jaar lang informatie en wisselstukken voor grote toestellen zoals wasmachines, vaatwassers en koelkasten beschikbaar stellen voor professionele herstellers. Dat is een begin, maar het moet beter, vindt Recht op Repareren.
Ook onafhankelijke reparateurs, vrijwilligers in Repair Cafés en burgers die hun eigen toestel willen repareren, zouden toegang moeten hebben tot herstelinformatie en wisselstukken, ook voor kleinere elektrische toestellen.
LEES OOK > Vraag en antwoord: Waar heb ik recht op als mijn tuintafel kapot is?
Teken jij ook?
De Gezinsbond steunt die voorstellen en de ambitie van Recht op Repareren van ganser harte. Gezinnen hoeven niet alles zelf te kunnen repareren – wat ook niet kan door de nieuwe technologieën – maar ze moeten wel beroep kunnen doen op een betaalbare professionele hersteller in de buurt. Ze mogen ook niet enkel afhangen van de hersteldienst van een bepaald merk.
Wil jij ook af van de wegwerpmaatschappij? Laat je stem dan horen, en onderschrijf het Recht op Repareren manifest.
Meer lezen
- Repair & Share: Recht op Repareren
- Te Rap Kapot is een initiatief van consumentenorganisatie Test Aankoop waar je als consument kunt aangeven dat jouw toestel (te snel) kapot is gegaan. Zij stappen met deze informatie naar de producenten om te ijveren voor producten die langer meegaan en beter te repareren zijn.
- Save the date: op zaterdag 16 oktober vieren we International Repair Day. Ook in België vinden op die dag allerlei initiatieven plaats om repareren in de kijker te zetten.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.