Het zijn uitdagende tijden, niet in het minst voor die tieners die in post-covidtijden én onder druk van een prestatiegerichte kennismaatschappij maar moeizaam hun draai vinden. Eén van hen, de veertienjarige Alexander, deelde hier in alle openheid zijn verhaal. Een time-out op school deed hem in een opvangcentrum voor paarden belanden. Dat bleek niet alleen een grote verademing, het zette hem ook op een spoor. Straks, na de zomer, begint hij aan een land- en tuinbouwopleiding. Dat spoor heeft hij mede te danken aan Marina Tondeleir, de bezielster van het bewuste paardenasiel, The Old Horses Lodge. Zij ontvangt al jaren kwetsbare mensen met open armen. Of hoe mens en paard elkaar vinden in hun kwetsbaarheid én kwetsuren.
De getuigenis van Alexander wist ons erg te charmeren. Omdat er zoveel kracht sprak uit zijn breekbaarheid. Zoveel hoop uit zijn schijnbaar – naar maatschappelijke normen – falen. Wie is toch die Marina van The Old Horses Lodge, vroegen wij ons prompt af. Welaan, ze vertelt het je zelf.
‘Ik vervoegde The Old Horses Lodge in het ronde jaar 2000’, vertelt Marina. ‘Het asiel bestond al veel langer. Het werd in 1977 opgericht door Albertine Heyse-Souillié, als een rustoord voor oude paarden. Albertine had zelf zo’n oude knol, waar ze nergens mee terecht kon. Ze kocht dan maar een stukje grond in Laarne en later ook de boerderij die erbij hoorde. Gaandeweg groeide de Lodge uit tot een domein van eerst vier hectaren tot de tien hectaren die het vandaag bestrijkt.’
Vrijwilliger
Jij belandde hier in 2000 zeg je. Hoe ging dat precies?
Marina: ‘Ik werkte destijds als eindredactrice bij Het Nieuwsblad, maar schakelde in die periode over op een deeltijds regime, omdat mijn jongste zoon Jeroen nogal puberde. Ik wilde niet meer zoveel weg zijn van huis. Mijn oudste zoon Wouter deed judo hier in Laarne en hij was al lid van The Old Horses Lodge, omdat hij heel graag een eigen paard wilde. Alleen konden we dat niet betalen. Hij werd peter van Mustang, één van de paarden op rust.
Via Wouter kreeg ik een boekje in handen van de Lodge, waarin ik las dat Albertine nog vrijwilligers kon gebruiken. Zij was toen al op leeftijd en werd langzaam blind, wat haar natuurlijk erg beperkte in haar mogelijkheden. Normaal zat ik in de kantine van de sporthal te wachten tot Wouter klaar was met zijn judotraining. Verloren tijd, eigenlijk. Dan vond ik het veel zinvoller om hier te komen helpen als vrijwilliger. Zo ging de bal aan het rollen. Het eerste wat ik deed, was het boekje van de Lodge overnemen van Albertine. Dat lag natuurlijk in de lijn van mijn werkervaring. Maar al snel nam ik ook de administratie voor mijn rekening en vervolgens werd ik secretaris in de raad van bestuur van de vzw.’
LEES OOK > Hoe breng ik mijn kind het belang van vrijwilligerswerk bij?
Voortzetter
Albertine overleed in 2004. Kwam jij toen aan het roer van The Old Horses Lodge?
Marina: ‘Voor haar dood had Albertine al gepolst of ik haar werk niet wilde voortzetten. Ik vond dat in eerste instantie niet evident. Wij woonden zelf in Merelbeke en ik reed dagelijks drie tot vier keer naar Laarne om alles bol te werken. Dat was niet houdbaar en dus zijn we
toch maar hier op de boerderij komen wonen.’
De Lodge is in de loop der jaren wel erg veranderd en vooral gegroeid, niet?
Marina: ‘O, jawel. In Albertines tijd waren hier nooit meer dan 18 paarden. De Lodge was toen een plek waar paarden hun oude dag konden slijten. Er was één iemand in dienst die de zorg voor die paarden voor haar rekening nam. Het was toen alleen maar een rustoord voor oude paarden. De deuren bleven gesloten. Eén keer per jaar werd de Lodge opengesteld voor bezoekers, maar voor de rest werden hier geen pottenkijkers geduld.’
Open staldeur
Wat bracht daar verandering in?
Marina: ‘Niet zo heel lang na het overlijden van Albertine kregen we van Dierenwelzijn de vraag of we onze staldeuren ook wilden opengooien voor inbeslagnames van verwaarloosde paarden. En dat hebben we dus gedaan. We hadden nog wel wat plaats voor extra paarden.
Het eerste jaar ging het om drie dieren. Dat konden we makkelijk trekken. Het tweede jaar namen we elf paarden in huis. Ook dat was nog geen probleem. Maar het ging al snel crescendo. Nu komen hier jaarlijks zestig à zeventig paarden terecht die in beslag genomen zijn door het parket.’
Wat moeten we ons daar concreet bij voorstellen?
Marina: ‘Het is niet de bedoeling dat een paard dat in beslag genomen wordt hier voorgoed blijft. Wij zorgen ervoor dat het aansterkt. Als het weer gezond is, gaan we op zoek naar een gastgezin.
Nu hebben we ook wel heel wat paarden die daarvoor te oud zijn. Beestjes van 26, 27 jaar oud, die uitgebreide zorg nodig hebben. Zij blijven bij ons. We hebben dus een vaste kudde en daar zoeken we dan peters en meters voor. Dat wil zeggen: mensen die een maandelijkse bijdrage willen storten om te helpen voorzien in de zorg voor die oude paarden.’
Hoe komt het dat die aantallen zo fors zijn toegenomen?
Marina: ‘Het zal je misschien verbazen, maar er zijn te veel paarden in Vlaanderen. Ga maar na: je ziet ze overal. Op quasi elk stukje vrije bouwgrond staat een paard.
Bovendien wordt er ook volop gefokt met paarden zonder bloedlijn, door mensen die hopen daar een flinke duit aan te verdienen. Maar als blijkt dat zo’n dier vooral ook heel veel geld kost, wordt er beknibbeld. Tot een alerte buur of een plaatselijke politiepatrouille zo’n verwaarloosde knol opmerkt en het gerecht wordt ingeschakeld.’
Paarden én mensen
The Old Horses Lodge gaat niet alleen over paarden, maar ook over mensen. Kijk maar naar het verhaal van Alexander en al die andere mensen die hier terechtkunnen.
Marina: ‘We zetten inderdaad ook sterk in op – vooral kwetsbare – mensen. Je moet weten dat we jaarlijks zo’n 350.000 euro aan giften moeten ophalen om onze paarden kwalitatieve zorg en opvang te bieden. Dat is veel geld. Ik vind dat je dat moet kunnen verantwoorden aan de maatschappij. In de ogen van velen zijn het “maar” paarden, terwijl er genoeg mensen zijn die in de miserie zitten en die met datzelfde geld ook geholpen kunnen worden.
We vinden het dus belangrijk dat we onze sociale en maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Tegenover de dierenvrienden moeten we ons natuurlijk niet verantwoorden. Maar omdat we ook kwetsbare mensen meenemen in ons verhaal, kijkt ook de goegemeente verder dan haar neus lang is en genieten we veel steun.’
LEES OOK > TAJO biedt kwetsbare tieners een toekomstperspectief
Wie zijn die kwetsbare mensen die jullie rangen versterken?
Marina: ‘O, dat is een bonte mix. Alexander die met zijn schoolmoeheid geen blijf meer wist, maar net zo goed cliënten van De Sleutel – een plek waar jongeren en volwassenen met een afhankelijkheidsprobleem van illegale middelen worden begeleid – of mensen met een beperking. We krijgen ook wel eens mannen en vrouwen met een taakstraf over de vloer. Daarnaast werken we samen met Caritas, dat actief is in de armoedebestrijding.’
Spiegels
Waarom werkt dat zo goed, die – vaak kwetsbare – mensen en de verwaarloosde paarden?
Marina: ‘Weet je, mens en dier zijn hier elkaars spiegel. Zij die hier komen helpen, voelen zich meestal niet goed in hun vel. Ze worstelen. De verwaarloosde paarden, die vaak veel ontbering hebben gekend, pikken dat op en herkennen zich daarin. En omgekeerd. Zo ontstaat er een band, heel organisch en intuïtief. Het straffe is dat zij vaak meer van de paarden, ezels en pony’s gedaan krijgen dan de ervaren rotten.
We hebben zo eens een pony gehad die beet en stampte naar iedereen die maar een beetje in de buurt kwam. Behalve naar één meisje met een spreekwoordelijke rugzak. Zij kon alles doen met die pony. Het beestje voelde gewoon: wij zijn eigenlijk allebei gehavende “zielen”. Haar zou hij nooit met een haar gekrenkt hebben.
Of neem die ene jongen met autisme die hier eens op bezoek was. Hij had nog nooit een woord gesproken. Tot hij hier op het erf kwam en plots vragen begon te stellen. De begeleiding stond er met open mond naar te kijken.’
LEES OOK > Lisa en Geert hebben een zorgboerderij: ‘Kinderen met een beperking bloeien open bij dieren’
Groepswerk
Eigenlijk ben jij naast grote dierenvriend toch ook een geëngageerd sociaal werker?
Marina: ‘Ik denk niet graag in termen van “ik”. The Old Horses Lodge is groepswerk. Wij zijn een vzw en ik ben niet de vzw. Ik ben hooguit het gezicht dat wat meer naar buiten komt. Maar geloof me, zonder de inspanningen van velen zou deze mooie plek niet bestaan.
En onderschat ook niet de rol van de vaste dierenverzorgers. Het zijn zij die al die kwetsbare mensen mee op sleeptouw moeten nemen, hen moeten begeleiden én ondertussen over hen waken. Ik kan dat allemaal niet meer, met mijn versleten lijf. Dus ik kan het niet genoeg herhalen: wat je hier ziet, is het werk van velen. En ze verdienen allemaal alle respect en lof.’
Waarvan akte. We wensen jou en je kompanen alle succes met jullie mooie, hartverwarmende project.
Meer info
Wil jij The Old Horses Lodge steunen, bijvoorbeeld door meter of peter te worden van één van de dieren die er permanent verblijven? Dat kan én het kost jou niet eens een arm of been. Al vanaf vier euro per maand kan jij een groot verschil maken. Hoe? Dat lees je hier.
Foto’s: Kristof Ghyselinck
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 08/08/2023