Driemaandelijks peilt de Gezinsbarometer van de Gezinsbond naar het welbevinden en vertrouwen van gezinnen in vijf levensdomeinen: inkomen, relaties en welzijn, woonkwaliteit, de toekomst van de kinderen en de combinatie van werk en gezin. Bij de laatste peiling, in september 2023, gingen we dieper in op de kinderopvang. In dit artikel lees je wat gezinnen vinden van de buitenschoolse opvang.
Buitenschoolse opvang is broodnodig
Meer dan acht op de tien van de gezinnen in onze peiling hebben nood aan buitenschoolse opvang omdat ze aan het werk zijn. Niet ieder gezin heeft evenveel opvang nodig. Ook de momenten waarop ze opvang nodig hebben verschillen, net als het soort opvang.
Op schooldagen maken zes gezinnen op de tien gebruik van buitenschoolse opvang. Meestal gebeurt dat op de school zelf. In 20 % van de gezinnen doen kinderen op schooldagen naschoolse vrijetijdsactiviteiten.
Op woensdag worden zeven op de tien kinderen thuis opgevangen door een van de ouders. Gezinnen voor wie dit niet lukt, doen heel vaak – in maar liefst drie op de vier gevallen – een beroep op de grootouders.
Daarnaast maakt 80 % van de gezinnen gebruik van vakantieopvang. De meest gebruikte opvangvorm is een kampje zonder overnachting. In vier op de tien gevallen gaan de kinderen naar zulke kampjes.
LEES OOK > Wat vinden gezinnen van de baby- en peuteropvang? Dit zegt de Gezinsbarometer
Betaalbaarheid en kwaliteit: niet slecht maar kan beter
Qua betaalbaarheid scoort de buitenschoolse opvang beter dan de baby- en peuteropvang. Drie op de vier gezinnen vinden de buitenschoolse opvang betaalbaar. Dat lijkt oké, maar het betekent wel dat de opvang voor nog steeds een kwart van de gezinnen moeilijk betaalbaar of zelfs onbetaalbaar is.
Ouders geven de kwaliteit van de voor- en naschoolse opvang gemiddeld een score van 7,6/10. Niet perfect, maar gemiddeld zijn ze dus tevreden.
De vakantiepuzzel geeft kopzorgen
Uit onze peiling komt opnieuw naar voren hoe moeilijk gezinnen het hebben om de vakantiepuzzel te leggen. Het is een gekend probleem, waar we vanuit de Gezinsbond al vaker op hebben gewezen – en dat zullen we blijven doen.
Vooral het overbruggen van de lange zomervakantie is een grote uitdaging. De helft van de ouders heeft het er moeilijk mee. Het regelen van opvang tijdens de andere schoolvakanties bezorgt een derde van de gezinnen hoofdbrekens.
Onmisbare grootouders
Grootouders spelen nog altijd een heel belangrijke rol in de opvang van hun schoolgaande kleinkinderen. We schreven het al: driekwart van de ouders die hun kinderen op woensdag niet zelf opvangen, schakelt de grootouders in.
Daarbovenop doen vier op de tien gezinnen die opvang na school nodig hebben, daarvoor meestal een beroep op de grootouders. Voor de school ’s ochtends begint valt een op de drie gezinnen die opvang nodig hebben terug op de grootouders om voor de kinderen te zorgen en hen naar school te brengen.
LEES OOK > Recht op een plaats in de buitenschoolse opvang: de tijd tikt
Meer en betere opvang nodig
De peiling levert de Gezinsbond nuttige informatie op, die we gebruiken om bij politici oplossingen aan te dragen voor de opvangnoden van gezinnen. Niet alleen voor de baby- en peuteropvang, maar zeker ook voor de buitenschoolse opvang is onze actie meer dan nodig.
De toekomst van de buitenschoolse opvang ziet er momenteel namelijk niet goed uit. De middelen die de lokale overheden toebedeeld krijgen door de Vlaamse overheid zijn eigenlijk veel te beperkt om de kwaliteit en de betaalbaarheid op peil te houden én tegelijk bijkomende plaatsen te creëren.
En die plaatsen zijn broodnodig, want er zijn steeds meer tweeverdienersgezinnen en werkende alleenstaande ouders. Bovendien vlijven steeds meer grootouders langer aan het werk. Zij kunnen de opvangrol steeds moeilijker vervullen.
We hebben dus dringend méér Vlaamse middelen nodig voor de buitenschoolse opvang. We blijven hier vanuit de Gezinsbond dan ook op hameren bij de Vlaamse regering.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 18/10/2023, laatste update op: 27/11/2023