Met geld omgaan is zoals leren fietsen: het gaat niet vanzelf. Er is oefening voor nodig. Zakgeld is het ideale middel waardoor kinderen met geld leren omgaan en je kan er niet vroeg genoeg mee beginnen!
Driekwart van de jongeren krijgt zakgeld, maar bij lagereschoolkinderen krijgt driekwart er net géén. Toch zijn er goede redenen om niet te lang te wachten met het geven van zakgeld. Want dit is wat kinderen er allemaal van kunnen leren:
1) De waarde van geld
Zelfs als ze nog maar in het eerste leerjaar zitten, kunnen kinderen leren over geld. Met een of twee euro in hun zak leren ze hoeveel snoep ze kunnen kopen of hoeveel weken ze moeten wachten voor ze een nieuw speelgoedje kunnen aanschaffen. Door iets meer te geven dan ze ‘nodig’ hebben, kun je je kinderen ook leren te sparen. Hier geldt, zoals voor alles: jong geleerd is oud gedaan!
2) Op is op
Heeft je kind een gat in zijn hand en geen geld meer voor iets wat hij of zij echt wil? Weersta de verleiding om het dan maar zelf te kopen. Op is op en geld blijft niet uit een spreekwoordelijk kraantje vloeien. ‘Maar kun je het niet gewoon uit de muur halen? Nee!’
Kinderen die geduld moeten oefenen als hun zakgeld te snel op is, ervaren later minder financiële problemen.
3) Sparen
Extraatjes zijn perfect om je kind te leren sparen. Het kind heeft het niet nodig, maar wil het toch: sparen is de boodschap. Voor kinderen die pas leren rekenen is het handig als dit proces gevisualiseerd wordt: een raster dat kan worden ingekleurd bijvoorbeeld.
LEES OOK > Hoe leer je jonge kinderen omgaan met geld?
4) Rekenen
Onbewust is je kind door te sparen en geld uit te geven ook bezig met rekenen. Heb ik voldoende, krijg ik wisselgeld en zo ja, hoeveel? Hoelang moet ik sparen? Als ik dit nu koop terwijl ik spaar, hoeveel weken moet ik dan langer wachten?
5) Dat je niet alles kunt hebben
Door je kind zakgeld te geven, leer je het dus ook dat het niet alles kan hebben. Je kunt maar voor één ding tegelijk sparen en je kunt het ook maar één keer uitgeven. Er moeten dus keuzes gemaakt worden, of ten minste: prioriteiten gesteld.
6) Een budget beheren
Het is al moeilijk voor volwassenen, maar dat onderstreept het belang van het zo vroeg mogelijk leren. Spaar ik alles of een deel, en hoeveel? Waarom? Op welke termijn?
LEES OOK > Geld gezocht: onze beste tips om geld te besparen
Cash is beter
Het is aan te raden je kind muntjes of briefjes te geven. Het maakt geld concreter, wat het leerproces ten goede komt.
Een zichtrekening mét bankkaart is niet aan te raden voor kinderen jonger dan 12 jaar, wacht daar liefst mee tot ze 15 zijn. Een bankkaart maakt geld virtueel en daardoor geven ze het sneller uit.
Wat wel kan, als je kind eenmaal goed kan rekenen, is een spaarproject opzetten. Yongo Dreams van AG Insurance is er zo één. Je kind maakt een virtuele verlanglijst en spaart voor een (of meer) projecten. Familieleden kunnen dan voor een specifiek project geld storten en de vooruitgang mee in het oog houden.
Afspraken
Een belangrijke pijler van financiële opvoeding is afspreken waar het geld aan besteed mag of moet worden. Hoe sneller je daarmee begint, hoe minder problemen op latere leeftijd. Voor wie dat nooit gedaan heeft, is het niet vanzelfsprekend om plots de uitgaven van een 15-jarige te controleren.
Een beetje controle houden en bijsturen is dus zeker aangewezen. Bespreek ook zeker wat er gebeurt als het zakgeld op is. Meestal wordt aangeraden om bij het principe ‘op is op’ te blijven. Onduidelijke afspraken werken zorgeloos uitgeven in de hand.
LEES OOK > Kan mijn kind leren omgaan met geld door zakgeld?
Hoeveel is genoeg?
Bij het naderen van de middelbare school kun je polsen of je kind vindt dat het genoeg krijgt. Wat krijgen leeftijdsgenootjes en waar geven ze het aan uit? Hoeveel wordt er gespaard? Wordt er gespaard?
Als je kind vindt dat het niet genoeg krijgt, komt het erop aan eerst te kijken waar het aan wordt uitgegeven. Hebben de ouders de kosten onderschat of geeft het kind te veel uit?
Wat met de grootouders?
Wat doe je als je je kind geen extra geld wilde toestoppen maar de grootouders doen het achter je rug om toch? Het probleem zo snel mogelijk aankaarten en je opvoedingsstrategie toelichten zijn de beste opties.
Willen de grootouders per se iets geven, dan kunnen ze het op een (spaar)rekening zetten.
Ledenvoordeel Gezinsbond
Gezinsbond en Yongo slaan de handen in elkaar. Onze leden die de code ‘gezin’ gebruiken, krijgen bij Yongo 20 euro op de lange termijn, en vanaf de 13de maand onder bepaalde voorwaarden een gratis overlijdensdekking ter waarde van 1000 euro, gestort op een geblokkeerde rekening (met een maximum van 3000 euro per ouder). Lees meer op deze pagina.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 09/03/2017, laatste update op: 29/11/2023