Een peuter in huis? Pittige periode! Bordjes vol eten belanden op de vloer, en huil- en driftbuien wisselen elkaar vlotjes af. Waar komt zulk typisch peutergedrag vandaan en hoe ga je ermee om? Psychotherapeut Jürgen Peeters geeft tekst en uitleg.
Op de grond
‘Het is pas op het einde van de kleutertijd dat kindjes zich echt kunnen inleven in de gevoelens van iemand anders. Wanneer je dochtertje alwéér die boterham op de grond gooit, doet ze dat dus niet om jou te testen.
Ze is simpelweg aan het onderzoeken hoe zwaartekracht werkt. En welk effect die experimentjes hebben op jou. “Tiens, jij wordt boos als ik die boterham op de grond gooi. Dat ga ik nog eens proberen, maar nu ga ik niet meer naar die boterham kijken maar naar jou. Dát is interessant.”
Haar hersenen zijn volop aan het leren, en niets is zo boeiend als menselijke relaties.’
LEES OOK > Help, mijn peuter weigert te eten
Kinderachtig
‘Typisch in deze fase is de ontdekking van macht, of noem het misschien eerder beïnvloeding. “Hoe kan ik jou iets laten doen voor mij?”
‘Peuters zijn soms een vat vol frustraties, waardoor de ene na de andere driftbui volgt’
Als ouder is het vooral belangrijk om in zulke situaties volwassen te blijven, want je wordt getriggerd om je zelf kinderachtig te gedragen: “Ah nee hé, nu pak ik je boterham af!” Of “Je bent mijn vriend niet meer, ik ga je in de hoek zetten!”
Het is een hele uitdaging om niet op die manier te reageren.’
Driftkikkers
‘Ook het willetje wordt geboren in de peutertijd. Dat heeft te maken met het verkennen van die macht. “Kijk, IK kom aan die bal en hij beweegt!” En “IK trek aan dat blad en het scheurt!”
Maar tegelijk voelen peuters zich machteloos omdat veel dingen nog niet lukken. “Ik wil dat blokje maar ik kan er net niet bij!” “Ik wil iets zeggen maar ze snappen mij niet!”
Daardoor zijn ze een vat vol frustraties en volgt in de peutertijd soms de ene driftbui na de andere.’
LEES OOK > Ontploffingsgevaar: als je peuter een driftbui heeft
Time-in
‘Dat typisch peutergedrag is eigen aan de ontwikkeling van jonge kinderen. Het is een manier om spanningen en frustraties kwijt te raken.
Het is aan jou als ouder om je kindje te helpen daarmee om te gaan. “Het is oké, ik blijf even bij jou tot het eruit is.” Je geeft een time-in in plaats van een time-out.
Want wat wil een time- out zeggen? “Ga maar weg, ik moet je niet hebben nu.” Soms zeggen we het er misschien zelfs bij: “Je bent mijn vriend niet meer, ik zie je nu niet graag.”
Je meent dat natuurlijk niet. Je wilt alleen maar zeggen dat dat gedrag niet oké is. Maar het enige wat kindjes dan denken, is: “Die houdt niet meer van mij!”
Met als gevolg dat ze zich onveilig voelen en nog meer gaan gillen. En als er iets is wat je wil vermijden, is het wel een extra portie gegil.’
LEES OOK > Veilige gehechtheid: de vroege kindertijd bepaalt mee hoe we later relaties aangaan
Dit artikel verscheen in april 2021 in De Bond, het ledenblad van de Gezinsbond. De Bond kan ook bij jou (gratis!) in de bus vallen. Het enige wat je hoeft te doen, is lid worden. Nieuwtjes en activiteiten van de Gezinsbond meevolgen kan ook via Facebook, Twitter en Instagram.
Gepubliceerd op: 09/04/2021, laatste update op: 17/03/2022