Opvoeden valt niet in universele adviezen te verpakken. En zeker niet als het over smartphones gaat. Maar dat wil niet zeggen dat je ‘r alleen voor staat. Wij gingen praten met twee slimme smartphone-experts en legden hen een aantal veelgestelde vragen van ouders voor. Zo vragen ouders zich geregeld af of en hoe ze hun tieners online kunnen beschermen.
De experts
Onze deskundigen van dienst geven allebei infoavonden voor het project Veilig Online van de Gezinsbond, én ze hebben tieners in hun gezin.
Anneke Deckers (44), mama van twee tieners (16 en 14). ‘Als het over de smartphone gaat, zitten we allemaal met dezelfde vragen. Alleen al horen dat andere ouders daar ook mee worstelen, kan ongelooflijk veel deugd doen.’
Wouter De Poortere (50): papa van drie (21, 18 en 13 jaar). ‘Ga het vooral niet verbieden, want dat werkt niet. Wij voetbalden ook het liefst op een plek waar een bordje stond met: gelieve het gras niet te betreden.’
‘Sexting die fout afloopt, mensen met slechte bedoelingen die tieners in de val lokken… Ik maak me daar echt zorgen over nu mijn kroost een smartphone heeft. Kan ik mijn tieners op de ene of andere manier online beschermen?’
Wouter: ‘Er zijn natuurlijk horrorverhalen die de media halen, maar eigenlijk valt het in ons land goed mee wat betreft sexting gone wrong. De seksuele ontdekkingstocht van jongeren verloopt vandaag voor een stuk online. Wat wij in het straatje achter de kerk deden, gebeurt nu via de smartphone.
Het verbieden of ontkennen is geen goed idee, je tieners helpen is dat wel. Probeer zo open mogelijk te zijn en geef hen tips om het veilig te doen.’
Anneke: ‘Lees je in de krant een artikel over sexting of doet je tiener terloops een uitspraak over dat thema? Grijp dat moment aan om erover te praten.
Het is sowieso een prima plan om regelmatig de basics te herhalen, namelijk dat sexting altijd tussen twee mensen moet blijven en dat het belangrijk is om respect te hebben voor de andere partij: “Ook als het ooit uit raakt tussen jullie en je enorm boos bent op je ex-lief.”
Grenzen bewaken is nog zoiets cruciaals. Laat je nooit pushen om naaktbeelden door te sturen en dring daar zelf ook niet op aan bij iemand anders.’
LEES OOK > ‘Sexting, je zou dat moeten verbieden’ en andere nonsense ontkracht
Foute mensen
Wouter: ‘Wat die foute mensen betreft… wijs je tieners erop dat het in de digitale wereld vrij makkelijk is om je anders voor te doen dan je bent. Vroeger gaven we de tip: voordat je mensen als vriend toevoegt, moet je hen toch al eens vijf minuten in het echt gezien hebben. Je moet ze eerst eens kunnen voelen en ruiken.
Dat advies gaat vandaag niet meer op. Ik heb heel goeie vrienden die ik dankzij gemeenschappelijke interesses online heb leren kennen, maar die ik nog nooit in levenden lijve heb ontmoet. We zijn allemaal ooit begonnen als vreemden voor elkaar, niet? Jammer genoeg kan het ook minder mooi aflopen als je iemand online leert kennen, maar ik heb de indruk dat de meeste tieners zich goed bewust zijn van die gevaren.’
Anneke: ‘Klopt. Die griezelige verhalen bestaan zeker en vast, denk maar aan de dossiers bij Child Focus, maar dat gaat om een minderheid. Vooral tieners die zich slecht in hun vel voelen, lopen het risico om het slachtoffer te worden van mensen met foute bedoelingen. Ook om die reden is het van groot belang dat je veel met je kinderen babbelt, dan ga je het sneller oppikken als ze ergens mee zitten.
Ik heb net als Wouter de indruk dat de meeste tieners hun privacy kunnen bewaken en weten dat ze op bepaalde vragen gewoon niet moeten ingaan. Ze hebben hier en daar al wat verhalen opgepikt en gooien hun gegevens niet zomaar te grabbel.
Toch kan het zeker geen kwaad om die dingen regelmatig te herhalen. Je kan daarbij de link maken met het echte leven: “Als er iemand voor de deur staat die je niet kent, laat je die niet meteen binnen, hé. Je roept er eerst een ouder bij. En als je op straat loopt, geef je niet zomaar alles prijs aan iedereen die voorbijkomt. Wees dus alert als mensen online plots heel persoonlijke dingen vragen.”’
Te mooi om waar te zijn
Wouter: ‘Nog iets wat je aan tieners kan vertellen: “Als het te mooi lijkt om waar te zijn, is het waarschijnlijk niet waar.” Zo dacht mijn zoon dat hij aan het chatten was met Lukaku…’
Anneke: ‘Exact! Maar doordat hij het jou verteld heeft, kon je ‘r hem op wijzen. Zo zie je maar weer hoe belangrijk het is om veel te praten met je pubers. Maar ik val in herhaling…’
Wouter: ‘Nee hoor, je kan dat niet genoeg herhalen!’
LEES OOK > Tieners en online privacy: ‘Vraag je eens af hoeveel mensen jouw Facebook-foto’s zien’
Hulp en info
Zit je met vragen over schermgedrag? Ga dan zeker eens kijken op veiligonline.be en medianest.be. Op gamechangers.be krijg je tips om scherm- en gametijd onder controle te krijgen. Op allesoverseks.be/sexting en op sexting.be vind je massa’s tips en info rond sexting. Zoek je een klankbord? De Opvoedingslijn bereik je op 078 15 00 10.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 20/10/2022, laatste update op: 10/01/2023