Er is meer nodig in het leven dan wat we leren op school. Wil je gelukkig en gezond worden, dan is een flinke dosis emotionele intelligentie belangrijk. Mentaal welzijn van jongeren, een gapend gat in ons onderwijs? Expert Elke Keersmaekers gaat er dieper op in in haar boek.
Practice what you preach. En dus ging expert en lerares klassieke talen Elke Keersmaekers zich niet alleen verdiepen in emotionele intelligentie, maar stapte ze ook naar de directie met de vraag of ze er een keuzevak over mocht geven.
‘Het viel me wel vaker op. Knappe koppen in de derde graad losten de verwachtingen aan de unief of hogeschool toch niet helemaal in. Cognitief konden ze het aan, daar was geen twijfel over. Waar liep het dan fout? Door er met collega’s over te brainstormen en het verder uit te spitten, kwamen we al snel uit bij hun emotionele intelligentie.
Zijn jongeren emotioneel niet in staat om hun emoties te reguleren, dan maken ze weleens verkeerde keuzes of presteren ze minder. Ook vaardiger worden als het over zelfzorg, zelfbeheersing of motivatie gaat, leidt tot een goed zelfmanagement en dus een hogere emotionele intelligentie.’
‘Ons EQ is een voorwaarde voor geluk en succes’
Ken jezelf
En dus kwam er een keuzemodule ‘emotionele intelligentie: life skills’, waarin Elke tieners leert op school hoe ze hun emoties kunnen begrijpen én beheersen, en is er ook een kersvers boek ‘Emotionele intelligentie voor jongeren’. Het mentale welzijn van jongeren onder de loep nemen en hen weerbaarder maken voor de toekomst. Het lijkt nu belangrijker dan ooit.
‘Dat is het zeker’, bevestigt de expert. ‘Tieners zijn volop op zoek naar hun eigen identiteit. Wie ben ik? Het antwoord daarop vind je alleen als je je kan vergelijken met anderen. De coronaperiode was of is lastig voor jongeren. Veel sociale interactie valt weg en dan valt ook de zoektocht naar de eigen identiteit weg.’
LEES OOK > Kristien Wollants (Radio Mama) over emotionele geletterdheid: ‘Durf ook je eigen gevoelens te tonen’
Lachen, gieren, brullen en huilen
In geen enkele fase in het leven schieten emoties en stemmingen zo alle kanten op als in de puberteit. Tieners kunnen heel erg chagrijnig zijn en worden vaak overspoeld door een tsunami van emoties.
‘Het is inderdaad een heel intense periode van hoogtes en laagtes, en van heel erg zwart-witdenken’, vertelt Elke. ‘Op die leeftijd kan je gevoelens nog niet goed kanaliseren. Dat is volstrekt normaal, want de hersenen van pubers zijn nog volop in ontwikkeling en eigenlijk pas op hun 25e helemaal volgroeid.
Dat gewoon al weten en snappen, is voor veel tieners een geruststelling. Ook voor de ouders trouwens. Er is geen reden tot paniek. Dat er uitschuivers zijn, is heel normaal. Het hoort bij de levensfase waar pubers in zitten. Ik wil trouwens benadrukken dat ik zeker niet aan therapie doe, wel aan preventie.’
‘Begrip opbrengen voor het turbulente gedrag van je pubers is belangrijk. Op die leeftijd kunnen ze hun emoties nog niet goed kanaliseren.’
Tieners zijn in volle ontwikkeling en nog niet zo emotioneel intelligent. Maar als EQ zo’n belangrijke voorwaarde is voor geluk en succes, hoe kan je dat dan trainen? ‘Voldoende kennis opdoen over dat puberbrein, vind ik al een hele grote eerste stap.’
Van kleinsaf aan
Elke: ‘Wil je emotioneel intelligent worden, dan moet je erover willen lezen. Je hele leven lang. Je moet er tijd en energie in willen steken. Ook ouders hebben een verantwoordelijkheid naar hun kinderen toe. De eerste zaadjes voor een goede emotieregulatie worden al geplant in de kindertijd. Een baby die voelt dat zijn ouder fysiek en emotioneel beschikbaar is, zal op termijn uitgroeien tot een veilig gehechte volwassene.
Dat gevoel van veiligheid is heel belangrijk, ook bijvoorbeeld in kinderopvang of crèche. Het is eigen aan onze maatschappij om onze kinderen al van kleinsaf hun zin te geven. Omdat we zelf zo druk bezig zijn, willen we gezeur en gezaag vermijden. Toch is het belangrijk om als ouder niet toe te geven aan elke gril. Daar doe je je kind op lange termijn geen plezier mee. Zo leren ze hun emoties niet reguleren.’
Meer begrip en aandacht voor emotionele intelligentie is dus een must, zeker bij tieners. ‘EQ is een absolute voorwaarde voor geluk en succes. Het is de basis. Je IQ is dan weer de slagroom op de taart die het leven nog net wat lekkerder maakt. Een gezonde dosis EQ helpt om de vele uitdagingen in het leven aan te gaan.’
Elke Keersmaekers boek kan je met spaarkorting aankopen via Standaard Boekhandel.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 22/11/2021, laatste update op: 31/01/2023Tags: emotieregulatie