‘Wil je zoon van twaalf niet stoppen met gamen wanneer jij roept dat het eten klaar is? Verliest hij de tijd uit het oog? Dan heb je waarschijnlijk een heel normale en gezonde puber in huis. Games zijn nu eenmaal spannend en uitdagend, het is niet simpel om zomaar midden in een level te stoppen. Maar wanneer gamen zijn enige hobby is en hij er andere activiteiten voor laat vallen, bestaat de kans dat je tiener gameverslaafd is.’
Aan het woord: Matthias Dewilde (33). Matthias weet waarover hij praat. Van zijn zestiende tot zijn drieëntwintigste was hij verslaafd aan gamen.
Aantrekkelijke games
Wat maakt games zo verslavend?
Matthias: ‘Ik was een schuchtere tiener, hoorde er op school niet echt bij en ging niet graag naar fuiven. Mijn leeftijdgenoten kregen liefjes en begonnen uit te gaan, en ik trok mij terug op mijn kamer om te gamen.
Gamen gaf mij structuur en duidelijkheid. Ik vond het echte leven nogal complex. Games daarentegen zijn logisch opgebouwd en hebben heldere spelregels: dit kan wel en dat niet. Games dagen ook intellectueel uit. Ze zijn zodanig opgebouwd dat er constant problemen opduiken die je na wat zoeken kunt verhelpen, en af en toe kan je enorm veel punten kan scoren. Die piek geeft je een echte boost. Dus blijf je spelen, want je wilt dat gevoel nog eens ervaren.
De meeste games speel je online met andere gamers, dus als je het op sociaal vlak moeilijk hebt, kun je via die weg toch wat laagdrempelig sociaal contact hebben. Heel comfortabel en makkelijk: als iemand je niet aanstaat kan je hem gewoon blokkeren, zonder de confrontatie aan te gaan. En in games kan je ook echt iemand zijn, een heuse held.’
Is iedereen gevoelig voor gameverslaving?
Matthias: ‘De meeste jongeren mag je opsluiten in een kamer vol games, na een tijd hebben ze er toch genoeg van en trekken ze naar buiten om te bewegen en andere mensen te zien.
Maar als je net als ik wat introvert bent en niet veel vrienden nodig hebt, kunnen games eigenlijk al je behoeften invullen en doe je op den duur niks anders meer.
Ouders zijn vaak in paniek omdat hu zoon van twaalf niet meer naar beneden komt als het eten klaar is. Dan antwoord ik dat dat waarschijnlijk een heel normale en gezonde jongen is, dat is puur pubergedrag. Maar zodra andere activiteiten wegvallen, is het toch wel het moment om op te letten.
Omdat het zo’n impact heeft op je sociale leven, je schoolresultaten en je carrière, is gameverslaving sinds 2018 officieel erkend als ziekte door de Wereldgezondheidsorganisatie.’
LEES OOK > Verslaafd aan gamen: ‘Ik heb veel in de virtuele wereld geleefd en nauwelijks in de echte’
Een nieuwe weg
Net als bij een andere verslaving moet je wel wat moeite doen om ervan af te geraken. Hoe is het jou gelukt?
Matthias: ‘Toevallig (lacht). Ik kwam niet buiten, solliciteerde amper. Op een avond kreeg ik telefoon, om deur-aan-deur-verkoper te worden. Niet bepaald een droomjob voor iemand die schrik heeft van mensen. Maar ik ging toch mee en ik begon op zelfstandige basis. In het begin ging het verschrikkelijk slecht. Ik verkocht bijna niks, maar na een paar weken begon het te lukken. Op een vrijdag had ik zeven deals!
Ik kreeg zelfvertrouwen, begon me te verdiepen in verkooptechnieken en volgde training. Zoals ik vroeger enkel beter wilde worden in het spel, wilde ik nu de beste worden in verkopen. Na een tijdje begon ik mijn horizon te verruimen: ik ben nu goed geworden in verkopen, waar kan ik nog allemaal goed in worden?
Net zoals ik me vastbeet in de games, beet ik me vast in die job. Ik volgde workshops en opleidingen en werkte aan mijn sociale vaardigheden. Ik ben specifiek een opleiding gaan volgen om te spreken voor mensen, want dat durfde ik niet.
Vandaag begeleid ik jongeren en hun ouders die worstelen met gameverslaving, geef ik lezingen op scholen en vormingen Veilig Online aan ouders. Nu help ik jongeren en hun ouders een weg te vinden uit de verslaving. Maar dan wel sneller dan tien jaar, want dat is hoelang ik erover heb gedaan.’
Gameverslaving overwinnen
Wat moet er gebeuren om een kind dat niet kan stoppen met gamen uit die wereld los te trekken?
Matthias: ‘Ik heb een gesprek met de jongere, om te zien of hij er voor open staat om te werken met mij. Indien niet, dan is het nog niet verloren. Dan werk ik verder met de ouders, want zij kunnen ook veel doen om gameverslaving aan te pakken. Onbewust houden veel ouders de verslaving meer in stand dan dat ze ze oplossen. Die zaken pak ik aan. Zo help ik een omgeving te creëren waarin hun kinderen weer kunnen floreren.
Ik zeg vaak tegen ouders die hun kind een hele dag zien gamen: daar zit een gigantisch potentieel in. In elk kind trouwens, maar alleen hebben sommigen wat extra duwtjes nodig om hen in de goeie richting te krijgen.
Veel ouders proberen afspraken te maken of alternatieven te bieden. Maar als zo’n jongere de kans krijgt om te gamen, zal hij dat altijd doen. Ik schat dat 3 tot 5 procent echt moeite heeft om zich aan afspraken te houden. Bij hen werkt maar één systeem: internet uit na een bepaald uur.
Onlangs hoorde ik over ouders die een modem in een kluis hebben moeten steken. Voor andere ouders is dat moeilijk te vatten, maar bepaalde jongeren worden daar echt naartoe gezogen, naar games en digitale media. En als daar niet tijdig aan wordt gewerkt, wordt het later moeilijk.’
Geduld
Matthias: ‘Met de kinderen zelf bekijk ik de onderliggende oorzaken: ‘Wat trekt je aan in gamen? Hoe kan je je beter in je vel voelen?’ Ik stel met hen een traject op. We stellen kleine, schijnbaar eenvoudige doelen en ik help hem om die doelen te halen. Dat krikt het zelfvertrouwen op en zal de drang om veel te gamen uiteindelijk doen wegvallen.’
Neem nu het voorbeeld van een 24-jarige jongen die ik begeleid heb. Naast gamen deed hij niets, ook niet op zijn gitaar spelen. Zolang die gitaar moest concurreren met de games, kwam het er niet van. We hebben dan een systeem geïnstalleerd dat de internettijd beperkte. Zo kwam er tijd en na weken, soms maanden oefenen, kon hij een liedje spelen. Keifier was hij.
Zo wordt een proces gestart, dat zichzelf in stand houdt. Dat er resultaat en beloning komt als je volhoudt. Want dat is wat het internet ons afneemt: geduld. Online is alles meteen binnen handbereik. Op sociale media krijg je meteen respons op je foto’s, en in een game vlieg je al vlug naar een volgend level. We zijn het niet meer gewoon om te wachten. Terwijl de mooiste dingen in het leven simpelweg tijd nodig hebben om te groeien en te evolueren. Vergelijk het met een klein plantje. Je kunt het na een paar dagen opgeven en zeggen: ‘Het trekt op niets, ik gooi het weg.’ Of je kunt het water geven en geduldig wachten tot het bloeit.’
LEES OOK > Adviezen voor ouders van gamende tieners
Op www.matthiasdewilde.be en www.gamechangers.be vind je meer info over Matthias en de coaching en trainingen die hij geeft.
Zit je met vragen over het game- en schermgedrag van je tieners? Op www.veiligonline.be krijg je veel handige tips en praktische info over gamen, privacy, sociale media, cyberpesten en online relaties.
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 11/10/2019, laatste update op: 02/08/2023
Tags: gamen