De winter is in aantocht. Normaal gezien beginnen de energieprijzen dan weer te stijgen. Maar de lange nazomer houdt ze voorlopig in toom. Toch zijn de prijzen nog steeds twee tot drie keer hoger dan vóór de energiecrisis. Is het dan een goed idee om nu van energiecontract te veranderen? We zochten het voor je uit.
Het loont altijd de moeite om minstens een keer per jaar de prijzen te vergelijken, en te overwegen of je niet beter een nieuw energiecontract af kunt sluiten. Hieronder bekijken we de verschillende contracten, welke keuzes je hebt, en of het interessant is om de prijs momenteel vast te klikken.
Hoe vergelijken?
Hoeveel gas en elektriciteit je verbruikt, hangt sterk af van de technologie die je gebruikt. Verwarm je met gas, dan verbruikt een gemiddeld gezin van 2,3 personen daar ongeveer 17.000 kilowattuur (kWh) van. Een gemiddeld elektrisch verbruik is ongeveer 3.500 kWh. Maar verwarm je elektrisch of heb je een elektrische auto, dan kan dat veel meer zijn.
Op de jaarafrekening van je energieleverancier vind je jouw gemiddeld verbruik van de laatste drie jaar, meestal in een staafjesgrafiek. Zowel voor gas als voor elektriciteit is een goedkoop contract voor een gemiddeld verbruik honderden euro’s goedkoper dan het duurste contract. Je kunt dus flink wat besparen door elk jaar opnieuw verstandig te kiezen.
Een onafhankelijke vergelijking van contracten, specifiek voor jouw verbruik, kan je maken bij de energieregulator Vreg voor Vlaanderen, of Brugel voor Brussel. Elk contract heeft een tariefkaart. Daar kan je naar doorklikken vanuit de resultaten in de prijsvergelijker. Op de tariefkaart vind je alle informatie over het contract: van de vaste kosten en de energieprijs (of de tariefformule voor variabele contracten) tot alle kleine lettertjes.
Vast, variabel of dynamisch?
Contracten met een vaste energieprijs
Deze contracten hebben bij veel gezinnen de voorkeur. De zekerheid van een vast bedrag maakt het makkelijk om het gezinsbudget te plannen. Maar voor die zekerheid betaal je meestal een hogere prijs. Overweeg dus goed of die stabiliteit je de mogelijke meerprijs waard is. Als de marktprijzen sterk schommelen, zijn contracten met vaste prijs vaak veel duurder. Onderaan in dit artikel gaan we in op de verschillen van deze maand.
Op de tariefkaart vind je de vaste energieprijs die je voor de looptijd van het vaste contract zal betalen. Voor de eindafrekening vermenigvuldigt de energieleverancier je jaarverbruik met die vaste prijs. Daar komen dan nog de distributiekosten, taksen en BTW bij.
Contracten met een variabele energieprijs
Deze contracten volgen de marktprijs. Meestal ligt die in de zomer wat lager, en in de winter wat hoger. Het weer, maar ook de wereldpolitiek, beïnvloeden de marktprijs. Je weet dus nooit op voorhand hoeveel je exact zal betalen. Maar de meeste jaren betaal je minder met een variabel contract dan met een vast contract.
Op de tariefkaart vind je de tariefformule van je variabel contract. Die formule bepaalt elke maand de prijs die je betaalt voor je energie. De tariefformules zijn gebaseerd op verschillende soorten marktprijzen, maar op jaarbasis zijn de verschillen klein. De winstmarges en de vaste kosten bepalen meestal of een contract duurder of goedkoper is dan de concurrentie, en dat zie je in de prijsvergelijker. Voor je eindafrekening verdeelt de energieleverancier je jaarlijks verbruik over de verschillende maanden op basis van een voorgeschreven verbruiksprofiel. Zo betaal je bijvoorbeeld ruim 17% van je gasverbruik aan de januariprijs, en maar 2% aan de juniprijs. Ook als je heel de winter op vakantie in het buitenland was. Wil je dat niet, vraag dan aan je leverancier een afrekening op maandbasis. Let op: dat kan enkel als je een digitale meter hebt.
Contracten met een dynamische energieprijs
Deze contracten bestaan enkel voor elektriciteit. Bij een dynamisch contract verandert je elektriciteitsprijs elk uur. In de krant zie je in de zomer geregeld berichten over negatieve elektriciteitsprijzen. Zonnepanelen en windmolens geven dan een overschot aan elektriciteit. Met een dynamisch contract betaal je op die momenten heel weinig, of krijg je soms zelfs geld betaald om elektriciteit te verbruiken. Dat klinkt aanlokkelijk, maar pas op: dynamische contracten kunnen ook de andere kant uit slaan. Als er weinig elektriciteit is, of als er veel vraag is naar elektriciteit, dan kan de prijs tijdelijk sterk oplopen. Een dynamisch contract is dus enkel interessant als je heel flexibel bent in je elektriciteitsverbruik. Met een automatische sturing kan je de voordelen maximaal benutten. Echt een product voor energie-nerds.
LEES OOK > Hoe ga ik om met het capaciteitstarief op mijn elektriciteitsfactuur?
Een contract van een jaar? Of van onbepaalde duur?
Zie je een contract met goede voorwaarden of een aantrekkelijke prijs, dan teken je in. Een contract van bepaalde duur geeft je de zekerheid dat de voorwaarden niet veranderen gedurende de looptijd van het contract. Er zijn contracten van één, twee of drie jaar. Heb je een contract met vaste prijs, dan blijft die zo lang ongewijzigd. Heb je een contract met variabele prijs, dan zal de leverancier heel die periode dezelfde tariefformule gebruiken. Hij mag zijn winst dus niet verhogen of verlagen.
Er zijn ook contracten van onbepaalde duur. Hier mag de leverancier de prijs of de berekeningsformule altijd aanpassen. Hij moet je wel minstens twee maand op voorhand verwittigen. Ben je niet akkoord met de wijziging, dan moet je overstappen naar een ander contract. Bij sommige contracten van onbepaalde duur is er wel een prijsgarantie voor het eerste jaar.
Zonnepanelen? Let op het injectietarief
Heb je zonnepanelen en een terugdraaiende teller, dan kan je gewoon het contract met de laagste prijs kiezen. De stroom die je niet direct verbruikt gaat terug naar het net en laat de meter achteruit draaien. Zorg alleen dat je meter bij de meteropname niet lager staat dan de vorige keer. Hebben je zonnepanelen meer elektriciteit gemaakt dan je zelf kon opgebruiken, dan ben je dat overschot kwijt. Let op: sommige leveranciers rekenen een extra kost aan als je gebruik wil maken van een terugdraaiende meter.
Heb je zonnepanelen en een digitale meter, dan kan je ook stroom terugleveren aan het net. De digitale meter houdt bij hoeveel je teruglevert, en de energieleverancier betaalt er een injectievergoeding voor. De prijsvergelijkers kunnen die vergoeding voor je berekenen.
Meestal moet je een injectiecontract combineren met een afnamecontract bij dezelfde leverancier. Kies dus slim: lever je veel terug, dan kies je een contract met een hoge terugleververgoeding. Verbruik je veel, dan kies je beter voor een lage afnameprijs.
LEES OOK > Geen terugdraaiende teller meer voor zonnepanelen: alle vragen op een rij
De kleine lettertjes
Contracten kunnen heel wat voorwaarden hebben. Sommige goedkope contracten kunnen bijvoorbeeld alleen met domiciliëring. Sommige contracten zijn volledig digitaal. Of de helpdesk is alleen via mail bereikbaar.
Let ook op de vaste kosten. Bij een prijsvergelijking worden die gewoon meegerekend. Dus het goedkoopste jaarcontract is voor de volledige looptijd van dat jaar ook gewoon het goedkoopst. Maar als je voor het eind van je contract wil overstappen naar een ander contract, krijg je die vaste kosten niet terugbetaald. Kies je een contract met hoge vaste kosten (meer dan 60 euro), dan moet je oppassen met voortijdig opzeggen.
Welkomstkorting
Sommige leveranciers geven het eerste jaar een welkomstkorting aan nieuwe klanten. Dat kan een vast bedrag zijn, een korting op de energieprijs, of een deel van je piekverbruik aan daltarief. Een duur contract wordt zo kunstmatig goedkoper gemaakt.
Ook hier geldt: stap je voor het einde van je contract over naar een ander contract, dan vervalt de korting en moet je die terugbetalen bij je eindafrekening. Ga je na dat eerste jaar voor een automatische verlenging, dan zit je in een duurder contract zonder korting.
Welkomstkortingen zijn dus enkel interessant als je jaarlijks overstapt, mooi op de vervaldag van je contract. Een vergelijking met kortingen kan je doen op Mijnenergie of Energievergelijker. Beide hebben een kwaliteitslabel van de Federale energieregulator.
De prijzen in november
Het is ongelooflijk, maar de prijzen blijven dit najaar relatief stabiel. De lange nazomer speelt daar natuurlijk een rol in. De gasprijzen stegen lichtjes, maar de contracten met vaste prijs blijven voorlopig stabiel. De marktprijzen voor elektriciteit schommelen, maar zowat alle vaste prijzen zakken licht. Op dit moment kan je dus zowel voor gas als voor elektriciteit nog steeds een contract met vaste prijs afsluiten aan zomertarieven.
Toch blijven die vaste prijzen hoog. Elektriciteitscontracten met een vaste prijs gaan in november 2023 uit van een marktprijs van 150 euro per megawattuur, terwijl analisten voor de variabele tarieven komende winter eerder 120 euro verwachten. Voor gas rekenen de contracten met vaste prijs aan een tarief van ruim 60 euro per megawattuur, terwijl de markt een winterprijs van 45 euro verwacht.
Tijd voor een nieuw energiecontract?
Als je vandaag een nieuw energiecontract met vaste prijs afsluit, dan betaal je voor een vaste prijs met een gemiddeld verbruik minstens 250 euro extra per jaar voor een gascontract, en 170 euro extra voor een elektriciteitscontract. Dat is uiteraard in vergelijking met de variabele tarieven van vandaag. De Europese gasvoorraden zitten boordevol, de meeste Franse kerncentrales draaien weer en het winderig najaar doet de windmolens overuren draaien. Voorlopig lijken de prijzen dus vrij stabiel. Wat die de komende tijd zullen doen, valt moeilijk te voorspellen. Een koude winter of een escalatie van het conflict in het Midden-Oosten kunnen de variabele prijs uiteraard opdrijven.
Aan jou de keuze of je de meerprijs wil betalen voor de gemoedsrust van een vast contract. Wil je die zekerheid van een vaste prijs, dan biedt de kleine leverancier Energie.be in november de beste prijzen. Heb je een laag verbruik, of wil je na de winter weer opstappen uit je vast contract, dan is Luminus Basicfix een goede keuze omdat ze een lage vaste vergoeding aanrekenen.
Meer tips om je energiekosten te beheersen lees je in ons dossier energie.
LEES OOK > Wat vinden gezinnen van de kinderopvang? Dit zegt de Gezinsbarometer
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 19/01/2023, laatste update op: 07/11/2023Tags: contract, elektriciteit, energie, gas