Gezond eten bij kinderen: 5 feiten en fabels

Je wil dat je kindje een goede eter wordt. En gezond eet natuurlijk. Maar wat is dat? Is dat met de pot mee-eten, zoals je eigen moeder zegt? Of rijstkoeken geven in plaats van gewone koeken als tussendoortje? We zetten vijf veelgehoorde uitspraken over gezond eten bij kinderen op een rijtje, en leggen ze voor aan onze expert Sigrid Quintelier, diëtiste bij Kind en Gezin.

Uitspraak 1: ‘Kinderen moeten op vaste uren eten’

Sigrid Quintelier: ‘Kinderen vinden het, net als volwassenen, fijn om een dagritme te hebben met vaste momenten om samen te eten. Als je kindje één jaar wordt, kan het mee ontbijten, middageten en avondeten met de rest van het gezin. Ook een gezond tienuurtje en vieruurtje horen daarbij.

Moeten jullie thuis, net zoals in de opvang, om klokslag half twaalf patatjespuree met vis eten? Nee, dat hoeft niet. Dat mag wel, als dat bij het ritme van jouw gezin past. In het ene gezin wordt er stipt om acht uur ’s morgens, twaalf uur ’s middags en vijf uur ‘s avonds gegeten.

In het andere gezin is het ritme losser en komt het niet op een halfuurtje aan. Of wordt er ‘s avonds pas gegeten tussen zeven en acht, zoals in heel wat mediterrane culturen. Jullie dagritme maakt deel uit van jullie eetcultuur en is iets waardevols om aan je kind mee te geven.

De hele dag door eten en snoepen, zonder de kleine maag van je zoon of dochter enkele uurtjes rust te gunnen, is geen goed idee. Ook de tandjes krijgen tussen die vijf tafelmomenten (ontbijt – tienuurtje – middagmaal – vieruurtje – avondeten) graag enkele uren rust.

Zo voorkom je niet alleen gaatjes, maar geef je je kind ook de tijd om opnieuw eetlust te krijgen.’

LEES OOK > Tips om je kroost gezonde snacks te laten eten

Uitspraak 2: ‘Je moet altijd vers koken, dat is het beste’

Sigrid Quintelier: ‘Koken met verse groenten uit de eigen tuin, zoals onze grootouders deden, is een ideaal rond gezond eten dat in sommige gezinnen nog doorleeft. Maar voor veel moderne gezinnen is het niet haalbaar.

Lukt het niet, om welke reden dan ook, om elke dag ‘vers’ te koken? Daar moet je je niet schuldig over voelen: onbereide (zonder roomsaus) diepvriesgroentjes hebben dezelfde voedingswaarde als verse groenten.

Je kan ook zelf op voorhand meerdere kleine porties verse groenten bereiden, laten afkoelen en invriezen. Voel je niet schuldig als je kind eens een kant-en-klaar maaltijd uit een potje krijgt. Die zijn streng gecontroleerd op hygiëne en hebben een gezonde samenstelling. Vergeet niet om telkens, zoals bij een zelfbereide maaltijd, een lepel vetstof toe te voegen.’

LEES OOK > En dan is je baby klaar om brood te eten

Uitspraak 3: ‘Gezond eten is mee-eten met de pot’

Sigrid Quintelier: ‘Niet meer apart voor je kindje koken, dat bespaart je best wat tijd. Dus waarom zou je baby’s van een jaar niet uit de pot laten mee-eten?

Dat kan, maar let er wel op dat wat in je pot zit ook gezond eten is dat gevarieerd en geschikt is voor de kindermond, want zij hebben toch nog specifieke behoeften:

• Een evenwichtige warme maaltijd bevat een half bord groenten en een kwart bord aardappel, pasta, couscous, rijst of andere granen.
• Er mag ook een eiwitbron bij, zoals: 25 gram mager vlees (geen worst of gehakt), vis (geen fishstick of rauwe vis), schaaldieren, vleesvervangers zoals tofoe, quorn, seitan, tempé, bonen, linzen of kikkererwten.
• In het totaal zit je daarmee ongeveer aan 250 à 300 gram. Dat is op zich voldoende. Je kind geeft zelf aan wanneer het genoeg heeft.

Schep niet nodeloos te volle bordjes op, dat werkt ontmoedigend. Vijfentwintig gram vlees of vis lijkt misschien wat weinig. Maar te veel eiwitten zijn niet goed voor de nieren en het gewicht van baby’s.

En vergeet niet dat je kind nog melk drinkt, die ook eiwitten bevat. Maak je niet te vlug zorgen over ijzertekorten: je zoon of dochter haalt dat ook uit brood, aardappelen, peulvruchten, fruit en groenten.

En geef je nog de borst: je moedermelk bevat ook makkelijk opneembaar ijzer.’

LEES OOK > Baby mag mee-eten met het gezin: hoe pak je dat aan?

Uitspraak 4: ‘Kinderen moeten hun bord leegeten’

Sigrid Quintelier: ‘Nee, dat moeten ze niet. Vertrouw op het honger- en verzadigingsgevoel van je kind. Jij kiest als ouder wat er op het bordje ligt, maar je kind kiest zelf hoeveel het ervan opeet.

Kinderen dwingen om te eten of hen straffen als ze niet willen eten, zorgt er alleen maar voor dat het eetmoment stresserend wordt. Voor je kind én voor jou. Na een tijdje gaat niemand meer met plezier aan tafel.

Ben je bezorgd dat je baby te weinig essentiële stoffen binnenkrijgt? Een gezond kind gaat zichzelf echt niet uithongeren. Bovendien is het volgende eetmoment over enkele uurtjes al.

Stop dus ook geen koeken toe, met als argument: ‘Dan hebben ze dat toch binnen.’ Dat is niet nodig. Straks of morgen is de eetlust waarschijnlijk terug. Hoe ben je zelf als volwassene, jij hebt de ene dag soms ook meer trek dan de andere.

Maak je ook niet meteen zorgen als de eetlust van je kind nu wat kleiner wordt. Of als je zoon of dochter iets niet meer lust. Dat is normaal.

De grootste groeispurt maken baby’s mee in hun eerste levensjaar. Na de eerste verjaardag groeien ze minder snel, hebben ze minder eten nodig en ontwikkelen ze soms andere voorkeuren.

Denk ook niet te snel: dit lust hij of zij niet, dus dit geef ik niet meer. Het duurt soms tien tot vijftien proefmomenten voor je kind de smaak te pakken krijgt.

Geef op dit vlak als ouder zelf ook het goede voorbeeld. Wat doe jij met groenten die je niet lust?’

LEES OOK > Tips én inspiratie om een gezond en gevarieerd weekmenu op te stellen

Uitspraak 5: ‘Kinderen mogen alleen dessert als de rest op is’

Sigrid Quintelier: ‘Zoals we al zeiden: het bordje moet niet leeg als je kind er geen zin in heeft. Het zal je misschien verbazen, maar een (gezond) dessert maakt ook deel uit van de maaltijd.

Beloon een kind dus niet met een dessert om hem of haar iets te laten opeten. Zo leert je zoon of dochter eten om de verkeerde reden. Als je van eten een machtsstrijd maakt, verlies je als ouder altijd. Het eetmoment wordt dan namelijk een stressmoment voor iedereen.

Heeft iemand jou ooit kunnen dwingen om iets lekker te vinden? Nee, en dat gaat jou met je kind ook niet lukken.’

LEES OOK > Opvoeden zonder straffen en belonen: 5 visies

Meer tips over evenwichtig eten: gezondopvoeden.be en kindengezin.be

Dit artikel is eerder verschenen in Brieven aan Jonge Ouders, het gratis tijdschrift voor alle ouders. Pas bevallen of nog in verwachting? Schrijf je hier in om deze razend interessante reeks gratis te ontvangen. Voor ouders van kindjes tot 18 maanden zijn er ook de NieuwsBrieven aan Jonge Ouders, elke maand in je mailbox.

Tags: babyvoeding