Je ziet ze vaak op restaurant, op de trein of in wachtzalen: jonge kindjes die supergeconcentreerd een spelletje spelen of een filmpje kijken op de smartphone van hun ouders. Kwestie van hen even stil te houden. Heel handig en al even begrijpelijk. Maar wanneer is je kind toe aan een eerste eigen smartphone? Wat is de goeie leeftijd en waar moet je dan op letten?
Digitale puberteit
Uit het recentste onderzoek van Apestaartjaren blijkt dat de leeftijd waarop kinderen hun eerste smartphone krijgen de laatste jaren serieus gezakt is. In 2018 was dit op 11 à 12 jaar, in 2020 zakte het naar 9,4 jaar en vandaag ligt de gemiddelde leeftijd voor de eerste eigen smartphone op 8,4 jaar. Dat Grote Moment valt dus niet langer samen met het lente- of vormselfeest of de overgang naar het secundair onderwijs.
Verder blijkt uit datzelfde onderzoek dat kinderen die smartphone in het begin vooral gebruiken voor muziek, spelletjes en filmpjes, maar dat rond de leeftijd van 10 à 12 jaar het sociale contact een grotere rol begint te spelen. Bij Apestaartjaren spreken ze van de ‘digitale puberteit’ die dan begint: ‘Ze wachten niet tot het middelbaar om zich qua mediagebruik als jongeren te gedragen, zeker als het over sociale media gaat’.
LEES OOK > Schermtijd bij jonge gezinnen: ‘Onze kinderen worden soms in dat scherm gezogen’
Meer dan toestemming
Hoewel een kind dertien jaar moet zijn om een profiel aan te maken op sociale media-apps zoals TikTok, Snapchat of Instagram, zitten daar dus ook heel wat jongere kinderen. Als ouder moet je in dat geval je toestemming geven, maar je kroost heeft uiteraard wat meer nodig dan alleen die toestemming.
Anneke Deckers, lesgever bij Veilig Online, stelt dat het enorm belangrijk is dat ouders hun kinderen daarin begeleiden. ‘Met een smartphone kan je ALLES. Hou daar rekening mee als je je kinderen op jonge leeftijd een toestel geeft. Je laat hen toch ook niet zomaar los in het verkeer? Nee, in het begin blijf je bij hen in de buurt, je leert hen de verkeersregels en je maakt afspraken. Je laat zien hoe het eraan toe gaat op straat en wat er gevaarlijk kan zijn. Eens ze het onder de knie hebben, laat je hen beetje bij beetje wat meer los. Ook met een smartphone is dat de goeie manier om het aan te pakken.’
Bij hun eerste stappen op sociale media maak je best samen met je kroost een profiel aan, zodat je ervoor kan zorgen dat hun privacy-instellingen oké zijn. Wijs je kinderen erop dat het geen goed idee is om te veel persoonlijke informatie te delen en vertel dat ze best alleen mensen toevoegen die ze ook in het echte leven kennen. Laat ook weten dat ze altijd bij jou terechtkunnen als ze met vragen zitten of ergens van schrikken. Een goeie tip om altijd in het achterhoofd te houden: ‘Doe online niet wat je in het echte leven ook niet zou doen.’
LEES OOK > Hoe stel je grenzen aan je chattende tiener?
Gelukshormoon
Wouter Depoortere, ook lesgever bij Veilig Online, begrijpt dat de druk hoog is om kinderen al vrij jong een smartphone te geven: ‘Want IEDEREEN in de klas heeft er één.’ Toch maakt hij graag een paar kanttekeningen. ‘Je stopt die smartphone inderdaad niet zomaar zonder boe of ba in hun handen, en daarnaast moet je er ook rekening mee houden dat zo’n toestel eigenlijk een kleine dopamine-machine is. Bij elke like of reactie komt er wat gelukshormoon vrij. Die stof zorgt ervoor dat we ons eventjes heel goed en “beloond” voelen. Dat verklaart waarom we vaak berichtjes beginnen te sturen wanneer we ons vervelen of niet oké voelen.
Een strikte schermtijd hanteren is heel moeilijk, het komt er vooral op aan om een goeie balans te zoeken. Zorg dat je kind niet continu aan dat schermpje geplakt hangt maar ook nog aan andere dingen toekomt. Probeer in je gezin een aantal gsm-loze momenten te creëren – en hou je er zelf ook aan. Wil je niet dat je kinderen aan tafel op hun smartphone zitten? Doe het dan ook niet. En nee, “Het is voor mijn werk” telt niet als excuus! (lacht)
Bronnen: veiligonline.be en medianest.be
Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.
Gepubliceerd op: 04/10/2022, laatste update op: 29/03/2024Tags: schermtijd