Het stond eerder al in de krant: uit schrik voor het coronavirus denken steeds meer vrouwen aan een thuisbevalling. Maar hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk, bevallen in je woonkamer? Zijn er naast de vele voordelen ook nadelen aan verbonden? Zelfstandig vroedvrouw Elke begeleidt al twaalf jaar thuisbevallingen en klapt uit het kraambed. ‘Het belangrijkste is dat een mama bevalt op de plek waar ze zich het best voelt.’

Emmy koos voor een thuisbevalling en dat was een weloverwogen beslissing. ‘Niet alleen had ik geen zin in een bevalling in het ziekenhuis, mijn man en ik zagen wel iets in de persoonlijke begeleiding die een vaste vroedvrouw kan bieden voor, tijdens en na de bevalling. Een aantal vriendinnen vertelden me enthousiast over een ervaren vroedvrouw die er ook in het ziekenhuis bij mocht zijn, indien een bevalling thuis toch niet zou lukken.’

Zo’n vroedvrouw is Elke Van den Bergh van Zwanger in Brussel, een vroedvrouwenpraktijk die elk jaar meer den 100 zwangere koppels begeleidt. Een hele zwangerschap lang werkt ze samen met de koppels naar een thuisbevalling toe.

Keuze is belangrijk

‘Wij vinden als vroedvrouw niet dat elke vrouw thuis moet bevallen’, benadrukt Elke. ‘Wij vinden wél dat iedereen met een vroedvrouw moet kunnen bevallen, en dat een bevalling thuis een van de opties moet kunnen zijn. Ideaal kan je als koppel kiezen waar je bevalt en met wie.

Ik doe al 12 jaar thuisbevallingen. Lukt het toch niet thuis, dan ga ik met de mama mee naar het ziekenhuis en doe ik de bevalling daar, zonder gynaecoloog. Indien nodig kan ik wel advies vragen aan een arts.

In Brussel is de samenwerking tussen vroedvrouwen en het ziekenhuis bijzonder goed. In Vlaanderen ligt dat soms moeilijker. Daar mogen vroedvrouwen de bevallingen in het ziekenhuis vaak niet zelf doen, en kan de samenwerking met gynaecologen stukken beter.’

LEES OOK > Geboorteplan: een goede voorbereiding is alles

Ziekenhuis is geen schande

Een thuisbevalling is niet altijd een succesverhaal. ‘Wij kunnen niet alle koppels beloven dat ze zomaar thuis zullen kunnen bevallen. En daar bereiden we de mensen ook op voor. Een goede voorbereiding is essentieel. Toch gebeurt het dat wij op het laatste moment toch nog beslissen om naar het ziekenhuis te gaan, of dat de mama de beslissing zelf neemt omdat ze liever een epidurale wil bijvoorbeeld.

“Ik wil graag thuis bevallen, maar ik wil vooral op mijn manier kunnen bevallen”, dàt is de goede ingesteldheid om een traject met ons te starten. Eindigt het met een keizersnede en toch in het ziekenhuis, dan is dat niet erg hé! Maar dan hebben we wel alle stappen doorlopen en alles geprobeerd. En dat is heel belangrijk voor het zelfvertrouwen van de mama.’

LEES OOK > Een duurzame start voor je baby? Zo begin je eraan

Is een thuisbevalling niet gevaarlijk?

Uit schrik voor corona denken steeds meer mensen aan een thuisbevalling. Maar ook over thuisbevallingen bestaan nog veel vooroordelen want ’thuis bevallen, is dat niet gevaarlijk?’. ‘En dat is meteen een van de grootste misvattingen over ons beroep’, legt vroedvrouw Elke uit.

‘Als je een goede risico-analyse maakt, is een thuisbevalling niet gevaarlijk. En voor die analyse nemen we echt onze tijd. Samen met de toekomstige ouders gaan we alles bekijken. Als er nog maar een vermoeden is dat er een probleem zou kunnen opduiken, raden we een thuisbevalling niet aan.

Een bevalling bij mama’s die medicatie nemen of ziek zijn, doen we niet thuis. Ook niet als het een tweeling wordt, de baby in stuit ligt of de mama eerder een keizersnede moest ondergaan.

Maar ook logistieke factoren spelen een rol. Als iemand in een appartementsblok op de 25e verdieping woont, kunnen we niet veilig evacueren en dan gaan we dit niet doen. Naar de veiligheid van thuisbevallingen is ook al onderzoek gevoerd.

We weten dat een normaal verlopen zwangerschap zonder medische complicaties veiliger thuis kan. In het ziekenhuis is de kans groter dat je naar een epidurale vraagt of dat er een zuignap aan te pas komt, en dat houdt risico’s in. Wij hebben thuis die mogelijkheden niet en gaan dit dus niet gebruiken.’

LEES OOK > Dit is belangrijk voor een positieve bevalling

Zo verloopt een thuisbevalling

‘Zondagmiddag werd onze zoon gezond en wel geboren in onze woonkamer, in het gezelschap van mijn man, de vroedvrouw en haar stagiaire. Een heel intens, bijna magisch moment, zoals ik er nog maar weinig mocht ervaren in mijn leven. In die cocon waarin de tijd stil stond, hadden we in eerste instantie geen nood aan anderen’, getuigt Emmy.

‘Thuisbevallen is bijzonder intens’, bevestigt ook vroedvrouw Elke. ‘Dat de ouders in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven, doet hen zichtbaar deugd. Wanneer een vrouw weeën krijgt, haar water breekt of ze denkt dat ze zal bevallen, gaan we langs. We blijven meestal een uurtje, stellen de mama gerust en kunnen dan meestal weer een paar uur vertrekken.

Als de weeën heftig worden en de arbeid begint, dan blijven we in de buurt. Toch storen we niet. Het gebeurt dat ik in de keuken nog wat mails zit weg te werken tot de mama me echt nodig heeft. Ik ben er wel, en dat is het belangrijkste. Van zodra de vrouw persdrang krijgt, bellen we een collega en begeleiden we de bevalling met twee. Altijd met twee.

Wil de mama toch naar het ziekenhuis, dan vertrekken we op tijd. Bevalt de mama thuis, dan blijven we tot zo’n twee uur na de geboorte. We ruimen ook alles op, maar een thuisbevalling is niet zo bloederig als veel mensen denken (lacht). We hebben materiaal mee om alles goed te beschermen.’

Wat zijn de nadelen?

Of er dan geen nadelen zijn aan een thuisbevalling? ‘Andere kinderen in de buurt kunnen als lastig ervaren worden. En we merken ook nog steeds heel wat weerstand bij de omgeving van de mama die thuis wil bevallen. “Thuis bevallen? Waarom zou je dat risico nemen?”

Tijdens een zwangerschap ben je extra gevoelig en vatbaar voor commentaar en net dan krijg je heel wat reacties. Nog een nadeel is dat er niet zo heel veel vroedvrouwen zijn in Vlaanderen die thuisbevallingen (kunnen) doen en dat er dus niet altijd een vroedvrouw beschikbaar is.

En er is ook minder eenduidigheid over de terugbetaling van de bevalling. Verzekeringen betalen nog steeds makkelijker terug als je in het ziekenhuis bevalt, bij een gynaecoloog.’

LEES OOK > Kraambezoek beperken heeft veel voordelen

Website met alle info

En daarom is het zo belangrijk dat er gepraat en geschreven wordt over de verschillende mogelijkheden die een zwangere vrouw heeft. Dan pas kan elke vrouw de (weloverwogen) keuze maken waar ze zich best bij voelt.

Birthmatters.be is een initiatief van vroedvrouwen die zelf bevallingen doen. Er loopt momenteel een crowdfunding omdat we in september een website willen lanceren die toekomstige ouders correct informeert.

We willen dat mama’s weten dat ze een keuze hebben, en dat ze beseffen dat bevallingen bij ons vaak nog te medisch behandeld worden. Met de website willen we een plek creëren waar vrouwen geïnspireerd raken om vol vertrouwen hun eigen keuzes te maken, natuurlijke keuzes. Want dat geeft vleugels voor de rest van hun leven.’

Met een baby in huis ziet je leven er een pak anders uit. Daarom krijg je als jonge ouder gratis ‘Brieven aan Jonge Ouders’, een tijdschrift van de Gezinsbond boordevol herkenbare verhalen en boeiende weetjes. Ook kan je je inschrijven voor onze maandelijkse nieuwsbrief die perfect de leeftijd van je kindje volgt. Schrijf je hier snel in!

Gepubliceerd op: 29/07/2020, laatste update op: 02/02/2022

Tags: