De oorzaken van bedplassen

‘Ik voel me waardeloos. Ik kan nooit mee op kamp, ik zal nooit een vriendin hebben.’ Professor Guy Bogaert, kinderuroloog aan het UZ Gasthuisberg te Leuven en zelf vader van vijf kinderen, toont me deze anonieme noodkreet van een veertienjarige jongen die bedplast. Het illustreert goed hoe bedplassen voor sommige kinderen een levensgroot probleem is. Bedplassen is niet enkel iets waar kleuters mee te maken hebben. Meer dan 15 procent van de volwassenen werd als kind soms wakker in een nat bed. Wat zijn de oorzaken van bedplassen? En wanneer wordt ‘niet droog zijn ’s nachts’ een probleem?

Oorzaken van bedplassen

Er zijn drie fysieke oorzaken die maken dat er ’s nachts (soms) in bed wordt geplast.

1) Hormonale werking

Guy Bogaert: ‘’s Nachts gaat ons lichaam in slaapmodus, ons hartritme gaat omlaag, onze ademhaling vertraagt en we produceren ook minder urine. Dat wordt geregeld door een hormoon. Bij bedplassende kinderen gebeurt dat nog niet. ‘

2) Grootte van de blaas

‘Normaal gezien kan de blaas ’s nachts meer urine vasthouden dan overdag. Bedplassende kinderen hebben soms een “onstabiele blaas”: ze kan ’s nachts juist minder urine vasthouden.’

3) Verminderde wekbaarheid

‘Dat betekent gewoon niet wakker worden van een volle blaas.’

Wanneer twee van die drie factoren samen optreden – ’s nachts meer urine of een kleinere blaas én niet wakker worden – dan plas je in je bed.

LEES OOK > Wanneer kan je kindje ook zonder luier ‘s nachts?

Is bedplassen een probleem?

Professor Bogaert stelt gerust: bedplassen komt vaak voor. Naar schatting gaat het om 50.000 kinderen in België tussen 5 en 10 jaar. Het is zelfs erfelijk: bij 85 procent van de bedplassertjes deden de ouders of grootouders dat ook. Bedplassen beperkt zich niet tot kinderen: ook tieners en volwassenen kunnen nog in bed plassen.

‘Het is cultureel bepaald vanaf welke leeftijd men verwacht dat kinderen ’s nachts droog zijn. Wanneer een kind van vijf jaar eenmaal per week wakker wordt in een nat bed spreken wij van bedplassen’, aldus professor Bogaert. Het minimum om van bedplassen te spreken, is één ongelukje per maand voor wie ouder is dan 5 jaar.

‘Maar of dat een probleem is, blijft subjectief. Ik volg bijvoorbeeld studenten die nog ongeveer eens per maand bedplassen en dat veroorzaakt bij hen een enorme sociale druk. Op kot heb je meestal geen wasmachines, en bij je lief blijven slapen is een groot probleem.’

Bedplassen: is behandeling nodig?

‘Bijna iedereen groeit spontaan uit dat bedplassen zonder behandeling. Helaas kan niemand voorspellen wanneer. Als het kind en de ouders er geen probleem mee hebben, kan je afwachten. Toch wacht je beter niet te lang. Langdurig bedplassen heeft een slechte invloed op het zelfbeeld van kinderen. Ik zie hier kinderen die echt openbloeien na een behandeling.’

Bedplassen kan opgelost worden, maar het gaat niet in een week voorbij. ‘Ik herinner me een adolescent die schreef: “In de geneeskunde kunnen ze harten transplanteren, handen terug aanzetten maar iets eenvoudigs als bedplassen kunnen ze niet zomaar oplossen.” Dat klopt’, zegt de uroloog.

Niet belonen, niet straffen

En als ouder? Hoe reageer je als je kind het bed blijft nat maken? ‘Bedplassen is vervelend maar het kind kan er niets aan doen. Je kan een kind toch niet belonen of straffen voor iets waar het geen enkele controle over heeft?’

Volg de Gezinsbond ook op Facebook, Twitter en Instagram om op de hoogte te blijven van nieuwtjes en activiteiten. Lid worden van de Gezinsbond kan hier.