Tijdens de puberteit ontwikkelt een tiener zich niet alleen op fysiek en emotioneel vlak, maar ook op relationeel en seksueel vlak. Een onzekere periode voor hen én voor de ouders.
Want wat doe je daar in godsnaam mee? Wat is jouw rol als ouders bij de seksuele ontwikkeling van tieners? Hoe leer je je tiener over flirten en versieren, over grenzen aangeven én respecteren, over geschikte communicatie en lichaamstaal lezen?
Volwassen verlangens in een kinderlijf
Tieners zijn onderweg naar volwassenheid. Veel van hun wensen en verlangens voelen al heel volwassen aan. Maar vergis je niet: ze zijn nog lang niet volwassen, ook al vinden ze zelf van wel. Hun brein bijvoorbeeld is nog volop in ontwikkeling, wat de werking ervan nog niet optimaal maakt. Dat leidt tot chaos, stemmingswisselingen, onzekerheid en noem maar op.
Niets voor niets worden tieners ook voor de wet nog niet (helemaal) beschouwd als volwassenen, als 100 procent verantwoordelijk voor hun daden of inschattingen op lange termijn.
Praten als eerste stap
Elke ontwikkeling verloopt stapsgewijs, en dat is voor de seksuele en relationele ontwikkeling van een tiener niet anders.
Zoals vaak bij de opvoeding van een tiener begint het met te praten over het onderwerp. Dé juiste manier om met je tiener te praten over bijvoorbeeld flirten of grenzen aangeven bestaat niet. Je doet altijd ouder wat past bij jou en de relatie met je tiener.
Lees ook: Praten met je tiener: 7 gulden regels
Open en bloot over alles praten is niet weggelegd voor iedereen. Een gesprek over de bloemetjes en de bijtjes hoeft ook geen rondetafelgesprek te worden of heel formeel opgevat worden. Veel kans dat je tiener al ogenrollend verdwijnt zodra hij of zij de kans ziet.
Grijp je kans
Een nieuwtje, opmerking of televisiescène aangrijpen voor een gesprek(je) is natuurlijker. Het helpt ook dat het gesprek dan is toegespitst op één onderwerp. Een opmerking maken, een vraag stellen of een anekdote vertellen uit je eigen leven: het kan allemaal. Als dat lukt, hou het luchtig of maak een grapje: het zal nog beter blijven hangen.
Benadruk dat het plezant moet zijn (en blijven), dat je tiener zijn of haar eigen tempo volgt en dat daar niets mis mee is. Grenzen aangeven en respecteren is daar een belangrijk onderdeel van.
Houding
Laat je tijdens zo’n gesprek niet vangen door de ogenschijnlijke onverschillige houding van je tiener: veel kans dat hij het wel gehoord heeft. Onzekerheid, schaamte, een gevoel van niet op het gemak zijn laten echter niet toe aan je tiener om dat ook te tonen. Blijf dus zeker proberen het gesprek aan te gaan, informatie aanbieden en vragen stellen.
Tieners kiezen er meestal niet voor om met hun ouders te praten over seks en relaties, maar dat mag je niet laten tegenhouden. Je tiener moet ergens betrouwbare informatie krijgen, en jij bent nog altijd de eerste en belangrijkste bron.
Waar kan je als ouder terecht?
● gezondopvoeden.be
● sensoa.be
● Onze boeken Typisch tieners en Digitaal ontmaagd
● Bezoek samen met je tiener ‘Goede minnaars’
Een goede site om te bookmarken is allesoverseks.be: deze richt zich naar jongeren, maar kan ouders inspiratie geven over de vragen waar tieners mee zitten en de taal die je kan gebruiken om te praten met je tiener.
Vragen van ouders
Je goed informeren is dus de eerste stap… maar wat als je het zelf ook niet weet? Laat je een lief slapen of niet? Vanaf welke leeftijd en moet dat dan in dezelfde kamer? Hoe reageer je op verschillende situaties? Hoe geef je je tiener de vrijheid om te experimenteren en te kiezen, en kan je hem of haar toch nog een beetje beschermen?
Zulke vragen komen aan bod in de webinar ‘Relaties en seks bij tieners: hoe reageer ik op seksuele situaties?’ op 5 maart (20u-21u30). Meer informatie over deze webinar en hoe je in te schrijven, vind je op deze website.
In het kader van de week van de Lentekriebels 2018 (Thema: ‘flirten en versieren’) worden nog drie andere webinars georganiseerd door het VCOK en Sensoa waaronder een over het delen van naaktfoto’s online en flirten en versieren in een digitale wereld (12 maart).
Lees ook: de 4 belangrijkste risico’s van sexting